كاربرد و ارزيابي پيوند آب، غذا و انرژي (نكسوس) در مديريت شبكه هاي آبياري مطالعه موردي شبكه آبياري زايندهرود

ديدگاه پيوند آب، غذا و انرژي گام مهمي در ارزيابي جامع سياست‌هاي مديريت منابع آب، مي‌باشد. هدف از انجام اين پژوهش، ارائه روشي به منظور تجزيه و تحليل رابطه آب، غذا و انرژي در زنجيره توليد محصول در سطح شبكه‌هاي آبياري و ارزيابي كمي آن است. با استفاده از روش پيشنهادي و با توجه به مصرف آب و انرژي، دو شاخص بهره‌وري آب و بهره‌وري انرژي پيشنهاد شده است. بر اساس اين شاخص‌ها يك شاخص تركيبي پيوند آب، غذا و انرژي نيز پيشنهاد شده است. اين تحقيق بر روي شبكه‌هاي آبياري واقع در حوضه آبريز زاينده‌رود در استان اصفهان انجام شده است. از مدل ارزيابي و برنامه‌ريزي منابع آب (WEAP) به منظور شبيه‌سازي شرايط تخصيص منابع و مصارف حوضه استفاده شده است. سناريوهاي مختلفي براي منابع آب موجود، مصارف انرژي و الگوي كشت مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. با در نظرگرفتن شاخص بهره‌وري نرمال شده آب مصرفي به تنهايي، بهترين سناريو، كاهش 20 درصدي آورد رودخانه با حداكثر بهره‌وري 54% براي شبكه آبياري نكوآباد است. بر اساس شاخص بهره‌وري نرمال شده انرژي بهترين سناريو، انسداد چاه‌هاي غير مجاز با حداكثر بهره‌وري 49% براي شبكه آبياري مهيار شمالي مي‌باشد؛ در صورتيكه، با در نظر گرفتن شاخص تركيبي اولويت‌بندي سناريوها در شبكه‌هاي مختلف تغيير كرده است. اين تحقيق نشان داد كه هر چند هر يك از شاخص‌هاي بهره‌وري به تنهايي منعكس كننده اثرات هر يك از سياست‌ها در شبكه‌هاي مختلف ميباشند، اما با استناد به تنها يك شاخص نمي‌توان در مورد اثربخشي سياست‌ها تصميم‌گيري قطعي نمود. همچنين در مجموع مي‌توان اظهار داشت كه در نظر گرفتن همزمان پيوند آب، غذا و انرژي در تحليل عملكرد شبكه‌هاي آبياري و انتخاب سياست‌هاي برتر امري ضروري است.