ارزيابي برآوردهاي تبخيرتعرق ,واقعي مدل جهاني (GLEAM) در شمال حوضه كرخه

برآورد منطقه‌اي تبخيرتعرق در مديريت آبياري، اصلاح الگوي كشت و پيش بيني عملكرد حائز اهميت است.. مسئله بنيادي در اين پژوهش امكان‌سنجي كاربرد داده‌هاي حاصل از مدل GLEAM جهت برآورد تبخيرتعرق ,واقعي در شمال حوضه كرخه مي‌باشد. مدل جهاني تبخيرتعرق سطح خشكي آمستردام (GLEAM) اجزاي مختلف تبخيرتعرق (شامل تعرق، برگاب، تبخير از سطح خاك خشك، تصعيد برف و تبخير از سطح آزاد آب) را بر اساس مشاهدات ماهواره‌اي، تخمين مي‌زند. در اين پژوهش، خروجي مدل GLEAM با روش بيلان آب (با فرض آب بند بودن حوضه) ، در ايستگاه‌هاي‌ منتخب حوضه كرخه مقايسه شده و ضريب همبستگي آن‌ها بدست آمد. شاخص‌هاي آماري R^2، RMSE، MAE و RD مابين مقادير تبخيرتعرق اخذ شده از پايگاه داده هايGLEAM و روش بيلان براي ايستگاه‌هاي، آران‌غرب، پيرسلمان، نظرآباد، پلچهر، پاي‌پل، پل‌دختر، تنگ‌سازبن و پل كشكان تعيين شد. شاخص آماريR^2 براي ايستگاه‌هاي مذكور، به ترتيب، 0.66، 0.62، 0.77، 0.84، 0.59، 0.39، 0.56 و 0.66 تعيين شد كه بهترين همبستگي مربوط به پل‌چهر است. به‌همين ترتيب شاخص آماري ريشه مربعات مجذور خطا (RMSE)، به ترتيب 0.7، 0.62، 0.74، 0.25، 0.45، 0.97، 0.73 و 0.51 به دست آمد. متناظرا مقاديرشاخص آماري MAE نيز، 0.52، 0.43، 0.58، 0.18، 0.30، 0.71، 0.53 و0.36 محاسبه شد. همچنين شاخص انحراف نسبي (RD) مقادير حاصل از روش بيلان آب و داده هاي مدل GLEAMبه‌ترتيب: 21، 3.73، 4.96، 4.19، 19.61، 2.39، 3.64 و 25.18 مي‌باشد. در تمامي شاخص‌هاي آماري فوق، بهترين تطابق، مربوط به زيرحوضه پل‌چهر مي‌باشد. يافته هاي اين پژوهش مؤيد آن است كه خروجي‌هاي مدل GLEAM كه عمدتاً مبتني بر داده‌هاي ماهواره‌اي است، براي حوضه كرخه قابل استفاده بوده و مي‌تواند در صورت فقدان يا كمبود داده هاي مشاهده‌اي جايگزين برآوردهاي حاصل از روش‌هاي تجربي و مرسوم گردد.