تحليل و تبيين نظريه حيث التفاتي در پژوهش‌هاي منطقي

بسياري از مفاهيم پديدارشناسي هوسرل، نخستين بار، در كتاب پژوهش‌هاي منطقي معرفي مي‌شوند و حيث التفاتي كانوني ترين مفهوم اين اثر پديدارشناختي است، البته، ايده حيث التفاتي نه تنها در مراحل مختلف انديشه‌ي پديدارشناختي هوسرل جايگاه محوري خود را حفظ مي‌كند، بلكه در همه‌ي جريان‌ها و مكاتب پديدارشناسي محلِ توجه و اعتنا قرار مي‌گيرد. نظريه حيث التفاتي داراي ابعاد گوناگون است و هوسرل در پژوهش‌هاي اول، پنجم و ششم جنبه‌هاي متفاوت اين نظريه را مي‌كاود، هرچند، ثقل مباحث در دو پژوهش آخر قرار دارد. ساختار حيث التفاتي از سه برهه‌ي كنش التفاتي، ابژه التفاتي و محتواي التفاتي فراهم مي‌آيد. كنش التفاتي به ساده و پيچيده تقسيم مي‎شود و در آن دو لحظه‌ي كيفيت و ماده از هم تفكيك مي‌گردد؛ وحدت و يگانگي آن‌دو ذات التفاتي كنش را تحقق مي بخشد.اما حيث التفاتي صرفا به اين حيث تقليل‌پذير نيست، بلكه ذات التفاتي تنها وجه خاصي از اين نظريه است و انواع دادگي ابژه و نحوه‌هاي متفاوت آشكارگي آن بعد ديگر اين نظريه را هويدا مي‌سازد. روي اين ملحوظ، تحليل همه جانبه‌ي حيث التفاتي مستلزم فراروي از دوگانه كيفيت و ماده كنش است، چون در هر كنش با دو بخش مواجهيم، يكي معطوف بودگي به ابژه يعني ذات التفاتي كنش و بخش دوم ناظر به چگونگي دادگي ابژه است؛ دادگي ابژه شامل دادگي نشانه‌اي، ايماژي و شهودي، اعم از شهود حسي و مقوله‌اي، مي‌شود. در اين مقال تلاش مي‌شود با استفاده از روش تحليلي توصيفي، ابعاد و زواياي متفاوت اين نظريه تبيين و تحليل گردد.