اثرات تجويز نخاعي كپسايسين و تجويز صفاقي نالوكسان بر اثر ضددردي عصاره هيدروالكلي گل‌هاي حرارت ‌ديده پايه ماده گياه شاهدانه (Cannabis sativa) در موش صحرايي نر نژاد ويستار

زمينه و هدف: سيستم اندوكانابينوييدي با سيستم‌هاي وانيلوييدي و اپيوييدي برهم‌كنش دارد. اين تحقيق به بررسي اثر عصاره گل‌هاي حرارت‌ديده پايه ماده شاهدانه با كپسايسين در سطح‌نخاعي و نالوكسان در سطح سيستميك بر شدت احساس دردهاي شيميايي و حرارتي مي‌پردازد. روش بررسي: اين مطالعه تجربي در گروه زيست‌شناسي دانشگاه فردوسي مشهد، از فروردين تا اسفند سال 1393 بر روي موش‌هاي صحرايي نر بالغ ويستار (200 تاg 250) در گروه هاي هفت‌تايي انجام گرديد. علاوه بر گروه‌هاي كنترل و شم، گروه‌هايي با تجويز صفاقي دوز mg/kg 50 عصاره هيدروالكلي، دوز mg/kg 2 نالوكسان و عصاره به‌همراه نالوكسان ارزيابي گرديدند. همچنين، گروه‌هاي تجويز نخاعي غلظت µl10/mg0.01 عصاره، غلظت µl10/mg0.002 كپسايسين و عصاره به‌همراه كپسايسين ارزيابي شدند. براي سنجش آستانه درد حرارتي از آزمون پرش دم و براي سنجش شدت درد شيميايي از آزمون فرمالين استفاده شد و داده‌ها مورد بررسي آماري قرار گرفت. يافته‌ها: تجويز نخاعي عصاره با كپسايسين موجب كاهش حس پردردي حرارتي (0.001 P) و شيميايي (0.001 P) ناشي از كپسايسين گرديد. از طرف ديگر تجويز صفاقي نالوكسان به‌همراه عصاره تأثيري بر تغيير در آستانه درد حرارتي ناشي از تجويز عصاره نداشت. در حاليكه تجويز نالوكسان شدت درد حاد شيميايي را نسبت به گروه تيمار شده با عصاره به تنهايي افزايش داد (0.01 P). نتيجه‌گيري: احتمالاً كانابينوييدهاي عصاره با فعال‌كردن گيرنده‌هاي كانابينوييدي و غيرحساس نمودن گيرنده TRPV1 پردردي ناشي از كپسايسين را مهار كرده است. همچنين تجويز نالوكسان اثر ضددردي عصاره را در مرحله حاد درد شيميايي تضعيف كرده است. گمان مي‌رود عصاره بخشي از تأثير ضددردي را از طريق گيرنده هاي اپيوييدي اعمال نموده است.