عنوان مقاله :
بررسي پاسخهاي مورفوفيزيولوژيك گياه داروئي كلپوره (Teucrium polium L.) به تنش خشكي
پديد آورندگان :
طباطباييزاده ، منيرالسادات دانشگاه يزد - دانشكده منابع طبيعي و كويرشناسي - گروه مرتع و آبخيزداري , كريميان ، علياكبر دانشگاه يزد - دانشكده منابع طبيعي و كويرشناسي - گروه مرتع و آبخيزداري , متينيزاده ، محمد سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - موسسه تحقيقات جنگلها و مراتع كشور - بخش تحقيقات بانك ژن , راد ، محمدهادي سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان يزد - بخش تحقيقات جنگل و مرتع , صباغ ، كاظم دانشگاه يزد - دانشكده علوم - گروه زيستشناسي
كليدواژه :
گياه كلپوره , ظرفيت زراعي , خصوصيات كمي و كيفي , تحمل به خشكي.
چكيده فارسي :
در بين عوامل بازدارنده محيطي بر رشد و عملكرد گياهان، خشكي مهم ترين عامل كاهش توليد به خصوص در مناطق خشك و نيمهخشك به شمار مي رود. در اين بين گياه داروئي كلپوره (. (Teucrium polium Lيكي از مهمترين گياهان داروئي از خانواده نعناعيان است كه در اين مناطق ديده مي شود. لذا به منظور بررسي تاثير تنش خشكي بر برخي صفات مورفولوژيك و فيزيولوژيك گياه داروئي كلپوره، آزمايشي در قالب طرح كاملاً تصادفي در سه تكرار در گلخانه تحقيقاتي دانشكده منابع طبيعي يزد اجرا شد. سطوح مختلف كمبود آب شامل شرايط 100 درصد ظرفيت زراعي (شاهد)، 75 درصد ظرفيت زراعي (تنش ملايم)، 50 درصد ظرفيت زراعي (تنش متوسط) و 25 درصد ظرفيت زراعي (تنش شديد) بود. نتايج نشان داد كه بيشترين مجموع ارتفاع انشعابات در بوته با (100.48 سانتي متر)، وزن تر و خشك اندام هوايي با (5.7 و 2.3 گرم) و غلظت نيتروژن، فسفر و پتاسيم در اندام هوايي به ميزان (3.58، 0.45 و 2.7 درصد) مربوط به تيمار 75 درصد ظرفيت زراعي بود اين در حالي بود كه با افزايش بيشتر سطح تنش، غلظت كاروتنوئيد، كلروفيل a، b و كل افزايش يافت به طوري كه بيشترين ميزان آن در سطح تيمار خشكي 50 درصد ظرفيت زارعي به ترتيب برابر با 7.3، 21.5،2 /6 و 27.6ميلي گرم بر گرم مشاهده شد در حالي كه با تشديد كمبود آب (تيمار 25 درصد ظرفيت زراعي) غلظت اين رنگريزهها كاهش نشان داد. لذا در مجموع مي توان بيان نمود كه اين حالت نشان از توان تطابق نسبي گياه كلپوره با شرايط كمبود آب دارد. لذا به منظور استقرار بهتر اين گياه در مراتع بهتر است كه يا با ريشه دار كردن قلمه هاي اين گياه در شرايط گلخانه و يا كشت بذور به مدت يك سال در گلخانه، نهال ها به مرتع انتقال داده شوند.