بررسي و تحليل مفهوم روايت نبوي «من تعلم القرآن ثم نسيه لقي الله اجذم»

حفظ قرآن به‌معناي به خاطر سپردن آيات و سوره‌هاي آن، از زمان نزول قرآن تابه‌حال، همواره مورد عنايت مسلمانان قرار داشته و از ارزش و جايگاه والايي برخوردار بوده است. فراموشي الفاظ قرآن پس از حفظ آن نيز امري ناپسند قلمداد مي‌شود. اين باور گاه تا به آنجا پيش مي‌رود كه بر مبناي برخي روايات نظير روايت نبوي »مَن تَعَلَّمَ القُرآنَ ثُمَّ نَسِيهُ لَقِيَ اللهَ أَجذَمُ « فراموش‌كنندۀ قرآن، مستحق عقوبت در روز قيامت دانسته مي‌شود. نويسندگان اين مقاله، با روش »توصيف و تحليل « براي دستيابي به مفهومي صحيح از حديث يادشده، ابتدا با استفاده از قواعد و معيارهاي حديث‌شناختي، به بررسي سلسلۀ سند حديث مي‌پردازند و اشكالات آن را مطرح مي‌كنند، سپس با نگاهي به نظريات شارحان و محدثان، به تحليل متن حديث پرداخته و از مفهوم صحيح آن كه نوعي تشبيه و يا كنايه است، پرده برمي‌دارند.