بررسي مباني فقهي و حقوقي پيوند اعضا بدن انسان

Study of jurisprudential and legal principles of transplantation of human organs

به منظور پيوند اعضاء از انساني به انسان ديگر، علاوه بر تشخيص وقوع مسلم مرگ مغزي، وصيت بيمار در اين خصوص و يا در صورت فقدان وصيت بيمار، موافقت ولي ميت امري لازم است. لذا، در صورت عدم تحقق دو شرط اخير و علي‌رغم تشخيص وقوع مرگ مغزي و حتي توقف نجات جان انساني بر پيوند اعضاء، به لحاظ قانوني اين امر امكان­پذير نمي­باشد، در حالي كه برخي فقها تكليف مسئله را در چنين شرايطي معلوم ساخته و معتقدند در صورت توقف نجات جان انسان مسلماني بر پيوند عضو و در شرايط عدم وصيت، بدون نياز به كسب موافقت ولي ميت، برداشت عضو از بدن مرده مسلمان و پيوند به بيمار نيازمند جايز و بلكه واجب خواهد بود. بررسي مشروعيت پيوند اعضاء به بدن انسان از ديدگاه فقهي و حقوقي محورهاي اصلي بحث استدلالي پژوهش حاضر مي­باشد. با توجه به اهميت مباحث مربوط به برداشت و پيوند عضو، مي­توان گفت مهمترين هدف تحقيق و بررسي مباني فقهي و حقوقي آن­ها، هموارسازي رويكرد مثبت و مقبول به دستاوردهاي علمي و پزشكي در اين زمينه است كه در نتيجه، تصويب قوانين كامل­تر و دقيق­تري در راستاي آزادي خريد و فروش و پيوند اعضاء درپي خواهد داشت. در پژوهش حاضر روش توصيفي – تحليلي، به تبيين مباني فقهي و حقوقي پيوند اعضاء و مشروعيت برداشت عضو از انسان زنده پرداخته شد.

In order to transplant organs from one human to another, in addition to diagnosing the obvious occurrence of brain death, the patient's will in this regard or in the absence of the patient's will, the consent of the deceased is required. Therefore, if the last two conditions are not met and despite the diagnosis of brain death and even the cessation of saving human life on organ transplantation, this is not legally possible, while some jurists have determined the task in such circumstances and believe in In case of stopping the salvation of a Muslim human life on organ transplantation and in case of no will, without the need to obtain the consent of the deceased, removal of the organ from the dead Muslim body and transplantation to the patient will be permissible and even obligatory.The study of the legitimacy of organ transplantation from the human body from a jurisprudential and legal perspective is the main focus of this research. Given the importance of issues related to organ harvesting and transplantation, it can be said that the most important purpose of research and study of their jurisprudential and legal foundations is to smooth a positive and acceptable approach to scientific and medical achievements in this field, resulting in the adoption of comprehensive laws. It will lead to more accuracy in the freedom of trade and association of members. In this article, we aim to explain the jurisprudential and legal principles of organ transplantation and the legitimacy of organ harvesting from a living human being by collecting information in a descriptive-analytical method.