بررسي اثر بازدارندگي عصاره اتانولي و آبيCinclidotus fontinaloides (Hedw.) P. Beauv بر قارچ‌هاي بيماري‌زاي گياهي Fusarium solani و Bipolaris sorokiniana در محيط آزمايشگاه و گلخانه

Inhibitory effects of ethanolic and aquatic extracts of Cinclidotus fontinaloides (Hedw.) P. Beauv. on phytopathogenic fungi Fusarium solani and Bipolaris sorokiniana in vitro and in vivo

خزه ­ها گروهي از گياهان ساده، كوچك و خشكي­ زي با خواص ضد­ميكروبي هستند. در اين پژوهش خواص بازدارندگي عصاره اتانولي و آبي يك گونه خزه با نام Cinclidotus fontinaloides بر رشد دو قارچ بيماري­زاي گياهي با نام­هاي Fusarium solani و Bipolaris sorokiniana از عوامل بيماري پوسيدگي ريشه و ساقه در غلات به ­ويژه گندم با استفاده از روش ديسك­ گذاري روي محيط كشت PDA مورد بررسي قرار گرفت و با اثر قارچ ­كش­هاي صنعتي بنوميل، ديفنوكونازول و تتراكونازول مقايسه شد. همچنين به منظور تعيين MIC از روش اختلاط با محيط كشت استفاده شد. جهت بررسي اثر عصاره خزه­ها بر رشد قارچ­هاي مذكور در محيط گلخانه، بذر گندم رقم چمران به عصاره خزه­ ها آغشته گرديد و سپس در گلدان­هاي حاوي مخلوط خاك و خاك آلوده به قارچ­ هاي بيماري­زا با نسبت 1:10، كاشته و به مدت 35 روز در گلخانه با دماي 25 درجه سلسيوس و نور طبيعي نگهداري شدند. پس از طي مدت زمان ياد شده، ميزان پوسيدگي ريشه و ساقه بوته ­هاي گندم مورد بررسي قرار گرفت. داده­ها با استفاده از نرم ­افزار SAS ver. 9.2 و با استفاده از آزمون دانكن مورد تجزيه و تحليل و مقايسه قرار گرفتند. نتايج بيانگر تأثير انواع عصاره­ها بر قارچ­هاي مذكور بود؛ ضمن اين­كه عصاره اتانولي تأثير بازدارندگي بيشتري بر B. sorokiniana نسبت به F. solani نشان داد، در حالي­كه عصاره آبي تأثير بازدارندگي يكسان بر رشد قارچ­هاي مذكور داشت. همچنين نتايج نشان دهنده كاهش ميزان پوسيدگي در گلدان­هاي تحت تيمار نسبت به گلدان­هاي شاهد (بدون تيمار) بود.

Mosses are a group of simple, small and xerophyte plants that have been shown to have anti-cancer, anti-microbial and anti-fungal effects. In this study, the inhibitory effects of ethanolic and aquatic extracts of a moss species named Cinclidotus fontinaloides on the growth of two phytopathogenic fungi Fusarium solani and Bipolaris sorokiniana, the causal agents of root and stem rot in crops, especially wheat, were studied by using disk diffusion method on PDA medium and mixing with culture medium to determine the MIC and compared with the effect of industrial fungicides benomyl, difenoconazole and tetraconazole. Data were analyzed by using SAS software v. 9.2 and the means were compared by using Duncan's test (P <0.05). The results confirmed the inhibitory effect of different extracts on the fungi, but ethanolic extracts showed higher growth inhibitory effects on F. solani; further more aquatic extract had the same effects on tested fungi. To investigate the effect of moss extracts on the growth of these fungi in vivo, Chamran cultivar seeds were mixed with moss extracts planted in pots containing a ratio of 1:10 mixture of soil and soil contaminated with fungi and kept in a greenhouse at 25 ° C and natural light for 35 days. After the prescribed period, the rate of root and stem rot of wheat plants was examined. The results show a reduction in the rate of rot in treated pots compared to control pots.