عنوان مقاله :
ريخت شناسي، ژئوشيمي و پيدايش تراورتن هاي وابسته به گسل در تاقديس آران، آوج، جنوب استان قزوين
عنوان به زبان ديگر :
Morphology, geochemistry and genesis of fault-related travertines in the Aran Anticline (Avaj area), Qazvin Province, NW Iran
پديد آورندگان :
رفيعي، بهروز دانشگاه بوعلي‌سينا، همدان - دانشكده علوم پايه - گروه زمين شناسي , محسني، حسن دانشگاه بوعلي‌سينا، همدان - دانشكده علوم پايه - گروه زمين شناسي , رحماني، سعيده دانشگاه بوعلي‌سينا، همدان - دانشكده علوم پايه - گروه زمين شناسي , غضنفري، سميه دانشگاه بوعلي‌سينا، همدان - دانشكده علوم پايه - گروه زمين شناسي
كليدواژه :
تراورتن , ليتوتايپ , هيدروژئوشيمي , منطقه آوج , استان قزوين
چكيده فارسي :
نهشته تراورتني بي‌آب و پلاروان در محل تاقديس آران، شمال شهرستان آوج و در جنوب استان قزوين قرار دارند. يك برش از توده تراورتني در حال ساخت پلاروان و دو برش از تراورتن بي‌آب مورد بررسي قرار گرفت. ريخت‌شناسي نهشته‌ها در هر دو منطقه از نوع آبشاري بوده كه تحت تاثير گسل‌هاي منطقه قرار دارند. بر پايه ويژگي‌هاي ظاهري چهار ليتوتايپ لامينه‌اي، حباب پوشش‌دار، گياهي و درختواره‌اي (دندريتي) در منطقه شناسايي شد. فابريك ميكريتي با آلوكم‌هاي پلوئيدي مهمترين فابريك بوده و انحلال و سيماني شدن از مهمترين فرايندهاي دياژنزي تراورتن در منطقه مي‌باشد. بر پايه يافته‌هاي آزمايش XRD از 5 نمونه تراورتني منطقه، كلسيت در منطقه بي‌آب، و كلسيت و آرگونيت در پلاروان كاني اصلي تشكيلدهنده ميباشند. كاني‌هاي آواري ايليت، كلريت و هماتيت نيز به مقدار كمي مشاهده مي‌شود كه خاستگاه آن‌ها از لايه‌هاي ميوسن بالايي و پلـيوسن موجود در زير توده تراورتن مــي‌باشد. با تـوجه به يافته‌هاي ICP-OES از 16 نمونه تراورتني، كلسيم داراي بيشترين غلظت و منيزيم، سديم، آهن و استرانسيم به مقدار كمتر در نمونه‌هاي تراورتن وجود دارند. مقدار اين عناصر در تراورتن پلاروان بيشتر از منطقه بي‌آب است و به حضور سيانوباكتري‌ها، فعال بودن چشمه تراورتن‌ساز و رسوب آراگونيت مرتبط است. يافته‌هاي هيدروژئوشيمي آب چشمه‌ها نشان از عبور آب چشمه از لايه‌هاي نمكي در منطقه و نهشته شدن كربنات كلسيم از آب شور مي‌باشد. گسل‌ها و شكستگي‌ها نقش مهمي در نفوذ آب به اعماق بيشتر و تعامل آب با لايه‌هاي زيرزميني منطقه ايفا مي‌كنند. تيپ آب هر دو چشمه از نوع كلروركلسيك مي‌باشد، اين موضوع اختلاط آب‌هاي بيكربناته و آبشور و تبادل كاتيوني معكوس بين آب‌هاي شور و كربنات سنگ‌هاي اطراف را نشان مي‌دهد. هدف اين پژوهش مقايسه نهشته تراورتني بي‌آب و پلاروان در دو سوي تاقديس آران و نقش محيطرسوبي در تعيين ويژگي‌هاي نهشته تراورتني مي‌باشد.
چكيده لاتين :
Biab travertine and the Pole-Arvan travertine deposits are located in anticline Aran, north of Avaj city and in the south of Qazvin Province. One section of the Pole-Arvan travertine the forming quarry body and two sections of the Biab travertine were examined. The deposits morphologically are cascading in both regions, which is affected by faults in the region. According to the physical characteristics, four lithotypes have been identified, including laminar, coated bubbles, vegetative and dendritic. Micritic fabric with Peloidal allochems has been the most important fabric, and also dissolution and cementation are among the most important diagenetic processes in the region's travertine. Based on the results of XRD analysis, calcite in Biab region, and calcite and aragonite in the Pole-Arvan are the main minerals. It also contains small amounts of illite, chlorite, and hematite minerals, which are originated of layers of upper Miocene and Pliocene under travertine. According to the results of ICP-OES analysis, there is the highest concentration of calcium and lower amounts of magnesium, sodium, iron and strontium in travertine samples. The amount of these elements in the Pole-Arvan travertine is higher than in the Biab region and is related to the presence of cyanobacteria, the activation of the travertine springs and the deposition of aragonite. The hydrogeochemical results of this water indicate the passage of spring water through the salt layers of the region and the deposition of travertine from saline water. The water type is both Chlorocalcite, which is the result of a mixture of bicarbonate and salt water, reverse cation exchange between saline water and carbonate surrounding rocks.
عنوان نشريه :
رسوب شناسي كاربردي
