شرايطِ استثنايي و استثنايِ حاكميت قانون (مورد پژوهشي رويكرد خبرگان قانون اساسي به وضعيت‌هاي اضطراري)

Exceptional conditions and exceptions to the rule of law (Case study of the approach of constitutional experts to emergency situations)

ايده حاكميت قانون ركن ركين حقوق عمومي در پهنه حقوق اساسي و حقوق اداري گسترده شده و كاربرد خود را دارد. اين ايده افزون بر مولفه‌هاي شكلي و ماهوي كه دارد، به معناي قانوني بودن كليه تصميمات و اختيارات مقامات اداري و سياسي است. لكن يكي از استثناهاي حاكميت قانون شرايط استثنايي است كه در مواقع خاص بحراني، اعمال قانون با تعليق و تزلزل روبرو مي‌شود و از كيفيت اجرايي در شرايط نرمال برخوردار نيست. پرسش اساسي در مقاله حاضر اين است كه خبرگان قانون اساسي در مقطع تعليقي و اضطراري خاص 1358 چه ديدگاه‌ها و برداشت‌هايي از شرايط استثنايي داشته‌اند؟ مقننان اساسي اصول نهم، شصت‌وهشتم، هفتادوهشتم و هفتادونهم را با محتواي شرايط استثنايي تصويب نمودند. نويسندگان با روشي توصيفي-تحليلي بدين نتيجه رسيده‌اند كه گرچه قرائت‌هايي موسع و با مواضع تحديد حقوق و آزادي‌هاي بشري در مجلس موسسان وجود داشت، لكن نگرش نهايي و اكثريتي خبرگان قانون اساسي پذيرش شرايط استثنايي در مواقع مختلف با رويكردي معقول و منضبط بود.

The idea of the rule of law is a cornerstone of public law in the field of constitutional law and administrative law and has its application. This idea, in addition to its formal and substantive components, means the legitimacy of all decisions and powers of administrative and political officials. However, one of the exceptions to the rule of law is the exceptional circumstances in which, in certain critical situations, the application of the law is suspended and shaken and does not have the quality of implementation under normal circumstances. The main question in the present article is what are the views and perceptions of the exceptional conditions of the constitutional experts in the special period of suspension and emergency of 1979? The Basic Laws adopted the Ninth, Sixty-eighth, Seventy-eighth and Seventy-ninth Principles with the content of exceptional conditions. The authors have come to a descriptive-analytical conclusion that although there were wide-ranging readings with positions of restriction of human rights and freedoms in the Constituent Assembly, the final and majority attitude of constitutional experts is to accept exceptional conditions at different times with a reasonable approach. an‎d he was disciplined.