نقش حمايت هاي دولت در شكل گيري راهبردهاي فرصت جويانۀ شركت هاي دانش بنيان در مواجهه با پيامدهاي پاندمي كرونا

Investigating the Role of Governmental Supports in the Formation of Knowledge-based Enterprises Strategies in Dealing with the COVID-19 Implications

بحران ويروس كويد-19 تاكنون به كسب وكارهاي بسياري در سراسر جهان آسيب زده، با وجود اين برخي شركت ها با اتخاذ راهبردهاي مناسب، در مسير رشد و توسعه قرار گرفته اند. دولت ها نيز با توجه به نيازهاي خود كوشيده اند با حمايت هاي گوناگون به اين شركت ها كمك كنند. با توجه به اهميت راهبردي شركت هاي دانش بنيان براي ايران، در اين مقاله چگونگي تأثيرگذاري حمايت هاي دولتي در شكل گيري راهبردهاي فرصت جويانۀ ده شركت دانش بنيان در مواجهه با پيامدهاي شيوع كرونا را با رويكردي كيفي و روش مطالعۀ چندموردي بررسي كرده ايم. داده هاي اين مطالعه از راه مصاحبه هاي نيمه ساختاريافته با مديران اين ده شركت جمع آوري شده اند و براي اعتباربخشي به اين داده ها از روش مثلثي سازي منابع استفاده شده است كه مصاحبه با مديران، مستندات معاونت علمي رياست جمهوري و مستندات صندوق نوآوري و شكوفايي سه ضلع آن را تشكيل مي دهند. تحليل محتواي كيفي اسناد توليد و جمع آوري شده در فرايند پژوهش نشان مي دهد كه محرك اصلي راهبردهاي فرصت جويانۀ متعدد شركت ها در بحران شيوع كرونا، افزايش تقاضا در حوزۀ كسب وكار شركت است و شركت ها با توجه به قابليت ها و ظرفيت هاي خود و با اتكا به حمايت هاي دريافت شده، از اين فرصت ها استفاده كرده اند. همچنين شواهد نشان مي دهند كه دولت با طيف وسيعي از ابزارهاي حمايتي مالي و غيرمالي به اين شركت ها كمك كرده است. با وجود اين نمي توان حمايت دولتي را جايگزين فرصت هاي بازار در شكل گيري راهبردهاي فرصت جويانۀ شركت ها دانست؛ هرچند اغلب اين شركت ها بدون حمايت هاي دولتي نمي توانستند راهبردهاي خود را پياده سازي كنند. درنتيجه بايد حمايت هاي دولتي را در كنار فرصت هاي بازار، مكملي حياتي براي شكل گيري راهبردهاي فرصت جويانۀ شركت هاي دانش بنيان در دوران شيوع بيماري كويد-19 دانست.

Although the COVID-19 crisis has devastated many companies worldwide, some firms have implemented effective strategies to make their way into growth and development. Governments also provide these companies with various supports about their need. Because of the strategic importance of knowledge-based enterprises for Iran, we have investigated how government supports influence the development of prospective strategies of ten knowledge-based enterprises facing COVID-19 pandemic using a qualitative approach and multiple case study process. Data of this study were collected through semi-structured interviews with CEOs of these ten companies. To verify this data, we used the data triangulation method of interviews, vice-presidential documents for science and technology, and Iran National Innovation Fund documents as its three sides. Analyzing the qualitative content of produced and collected documents through the research process suggests that the main drivers of various companies' prospective strategies during the COVID-19 crisis are increased demand in their businesses and firms because of their technologies and resources, and relying on government support exploited these opportunities. Besides, evidence suggests that the government has provided a variety of financial and non-financial support tools to support these firms. However, in defining these prospective strategies, we cannot find government support to be a substitute for market attractiveness, though most of these companies were unable to execute their strategies without government support. Therefore, besides market attractiveness, we need to find government support as a vital complement to the creation of prospective knowledge-based enterprise strategies facing the COVID-19 outbreak.