نيازهاي گرمايي زنبور پارازيتوئيد Diaeretiella rapae (Hym.: Braconidae) پرورش‌يافته روي شته Schizaphis graminum (Hem.: Aphididae) در شرايط آزمايشگاهي

گندم، Triticum aestivum L. يكي از مهم ترين گياهان زراعي در سراسر جهان است كه فقط براي تغذيه كشت مي شود. شته سبز گندم، Schizaphis graminum (Rondani) (Hem.: Aphididae) يك آفت مهم گندم در ايران است كه خسارت زيادي به محصول وارد مي كند. دراين پژوهش، نيازهاي گرمايي زنبور Diaeretiella rapae (M’Intosh) روي شته سبز گندم، در پنج دماي ثابت (10، 15، 20، 25 و 27.5 درجه سلسيوس)، رطوبت نسبي 5±60 درصد و دوره نوري 8:16 ساعت (روشنايي: تاريكي) مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه دما اثر معني دار بر طول دوره رشد قبل از بلوغ داشت، به طوري كه ميانگين بيشترين و كمترين طول كل دوره رشدي قبل از بلوغ زنبور D. rapaeبه ترتيب در دماي 10 (0.09±25.49 روز) و 25 درجه سلسيوس (0.05±9.24 روز) مشاهده شد. اثر دما بر نرخ رشد زنبور D.rapae با استفاده از مدل هاي خطي و غيرخطي برازش داده شد. دماي آستانه پايين و ثابت گرمايي زنبور D. rapae با استفاده از مدل رگرسيون خطي به ترتيب 3.21 درجه سلسيوس و 229.36 روزدرجه به دست آمد. مدل Briere1 برازش به نسبت بالايي در برآورد داده ها نشان داد. همچنين، دماي آستانه پايين، دماي بهينه و دماي آستانه بالا به وسيله اين مدل به خوبي تخمين زده شد. بنابراين،  مدل Briere1 به عنوان يك مدل مناسب براي توصيف دوره رشد و نمو قبل از بلوغ زنبور پارازيتوييد D. rapae روي شته S. graminum تعيين شد. در اين تحقيق، مدل خطي و مهم ترين مدل هاي غير خطي گرمايي و معيارهاي انتخاب مدل مناسب مورد ارزيابي قرار گرفت.