دو‌گانه‌انگاري معرفت شناختي اصل واقعيت(تبييني انتقادي از خوانش‌هاي هستي‌شناسانه اصالت وجود و ماهيت در حكمت سينوي)

مسائل فلسفه سينوي با موضوعيت موجود بما هو موجود آغاز مي شود؛ نزد ابن‌سينا ذهن انساني مي تواند از واقعيت موجود خارجي دو مفهوم متمايز وجود و ماهيت را انتزاع كند؛ بعد ها اين پرسش اساسي مطرح شد كه از ميان دو مفهوم مذكور نزد شيخ كدام يك اصيل و كدام يك اعتباري است. پژوهش تحليلي ـ انتقادي پيش رو ضمن تبيين مبادي تصوري بحث، به‌دنبال ‌يافتن پاسخي براي اين پرسش است كه نزد شيخ تمايز وجود و ماهيت مسئله اي هستي‌شناسانه است، يا اينكه صرفاً بحثي معرفت‌شناختي است. بدين‌ترتيب با بررسي تحليل و نقد مقالات اخير در زمينه اصالت ماهوي يا اصالت وجودي ‌بودن فلسفۀ ابن‌سينا اين نتيجه به دست مي آيد كه اساساً بحث از اصالت يا اعتباريت وجود و ماهيت نزد شيخ منتفي است؛ چراكه اين دو در خارج عين يكديگرند و با انتفاي تغاير خارجي، بحث اصالت و اعتباريت وجود و ماهيت صرفاً بحثي معرفت‌شناختي تلقي مي شود. پس آنچه نزد ابن‌سينا اصيل است و تحقق خارجي دارد موجود است كه در ظرف ادراك فاعل شناسا به وجود و ماهيت تفكيك مي‌شود.