مباني و كاربست «ديگري» براي نظم سياسي اجتماعي از منظر «ريچارد رورتي»

تساهل و پذيرش ديگري، لازمۀ حيات و پويايي نظم سياسي اجتماعي مدرن است. «ريچارد رورتي» از مهم ترين انديشمندان و فيلسوفان پست‌مدرن است كه توجه خاصي به مفهوم ديگري از منظر فكري انديشه‌اي و نيز پرگماتيستي ناظر بر سودمندي اجتماعي داشته است. هدف از انجام اين پژوهش، بررسي مباني فكري و انديشه‌اي مفهوم ديگري و كاربست يا سودمندي‌هاي عملي آن در در قلمرو سياست و اجتماع است. در اين پژوهش، پرسش اصلي آن است كه اساساً چه ارتباط يا نسبتي بين مفهوم ديگري و نظم يا سامان اجتماعي و سياسي در انديشۀ رورتي هست؟ يافتۀ كلي اين پژوهش آن است كه رورتي با نقد روايت‌هاي كلان و نفي حقيقت عام و كلي انتزاعي، قائل به نظامي تكثرگراست كه حضور ديگري هم لازمه و هم سودمند براي پويايي نظم سياسي و اجتماعي مدرن است كه در حال حاضر در ليبرال دموكراسي‌هاي كنوني، تاحدي تحقق يافته است، اما داراي كاستي‌هاي جدي نيز هستند. بر همين اساس وي با نقد انديشه‌هاي مدرنيته و كلان روايت‌هاي اين گفتمان و رد اصل كوژيتوي دكارتي تحت تأثير امانوئل لويناس، توجه به ضرورت ديگري و روامداري و مسئوليت‌پذيري در قبال آن را مهم تر از توجه به مفهوم خود مي‌پندارد. در نظام انديشۀ ريچارد رورتي، مفهوم ديگري از زمينه‌هاي فلسفي خود فراتر رفته، در حوزۀ اخلاق به همبستگي و همدردي و در حوزۀ سياست به دموكراسي نوپراگماتيسم گسترش مي‌يابد.