واكاوي عوامل نظامي امنيتي مؤثر بر آيندۀ روابط ايران و تركيه

Analyzing the Military-Security Factors Affecting the Future of Iran-Turkey Relations

روابط نظامي ـ امنيتي ايران و تركيه هيچ­گاه هم­وزن و هم­پاي روابط اقتصادي، سياسي و حتي فرهنگي ميان دو كشور نبوده است. اما تحولات سال­هاي اخير در ارتش تركيه، كودتاي نافرجام در تركيه و پشتيباني ايران از دولت تركيه، به­همراه ديپلماسي فعال دفاعي ايران باعث شده است تا روند همكاري­هاي نظامي اندكي تغيير كند. با توجه به اينكه آهنگ پرشتاب تغييرات روابط ميان كشورها و عدم نگرش و درك درست از آيندۀ روابط، موجب قرارگرفتن در جايگاه واكنش خواهد بود و نه كنش؛ پژوهش حاضر به­دنبال پاسخ به اين پرسش است كه كدام عوامل نظامي ـ امنيتي بر آيندۀ روابط ايران و تركيه در افق 10 ساله تأثيرگذارند؟ اين پژوهش به­لحاظ ماهيت از نوع اكتشافي، از حيث هدف كاربردي است. در اين پژوهش متغيرهاي نظامي ـ امنيتي مؤثر بر آيندۀ روابط دو كشور شناسايي شده، سپس بر اساس نظرات خبرگان، عوامل اثرگذار بر روابط ايران و تركيه مشخص شده و اهميت و عدم قطعيت آنها معين گرديد. همكاري نظامي تركيه با امريكا، همكاري نظامي تركيه با رژيم صهيونيستي، همكاري و اختلاف در بحران امنيتي سوريه و رقابت ايران و تركيه در ترتيبات امنيتي قفقاز عوامل كليدي نظامي مؤثر بر آيندۀ روابط ايران و تركيه هستند.

Iran-Turkey military-security relations have never been equal to the economic, political and even cultural relations between the two countries. But recent developments in the Turkish military, the failed coup in Turkey and Iran''s support for the Turkish government, along with active Iranian defense diplomacy, have changed the course of military cooperation slightly. Given that the rapid pace of change in relations between countries and the lack of attitude and understanding of the future of relations will cause a reaction and not an action, the present study seeks to answer the question of which military-security factors on the future of relations. Iran and Turkey affect the 10-year horizon? This research is practical in terms of exploratory nature. In this study, military-security variables affecting the future of relations between the two countries were identified, then based on the opinions of experts, the variables affecting Iran-Turkey relations were identified and their importance and uncertainty were determined. Turkey''s military cooperation with the United States, Turkey''s military cooperation with the Zionist regime, cooperation and differences in the Syrian security crisis, and Iran-Turkey rivalry in the Caucasus security arrangements are key military factors affecting the future of Iran-Turkey relations.