پديد آورندگان :
سوهانيان حقيقي، محسن دانشگاه فردوسي مشهد , فولاديان، مجيد دانشگاه فردوسي مشهد - گروه علوم اجتماعي , اكبري، حسين دانشگاه فردوسي مشهد - گروه علوم اجتماعي
كليدواژه :
تحليل تطبيقي , توسعة اجتماعي , قانونشكني , قانونگريزي , كج رفتاري , منطق فازي
چكيده فارسي :
براساس آمارها، پژوهش‌ها و نظرسنجي‌هاي متعدد، در كشور ايران ميزان قانونشكني و قانونگريزي زياد است. در اين پژوهش در صدد شناسايي و تبيين عوامل مؤثر بر قانونشكني و قانونگريزي در بين استانهاي ايران هستيم. چارچوب نظري پژوهش براساس نظريه‌هاي كج‌رفتاري و توسعة اجتماعي است؛ براين‌اساس، عوامل تبيينكنندة قانونگريزي و قانونشكني به دو دسته عوامل نگرشي و عوامل ساختاري تقسيمبندي شدند. سپس، از تابع رفتار چلبي براي شناسايي و تبيين تركيبهايي از عوامل مؤثر بر قانونگريزي و قانون شكني در بين استانهاي ايران استفاده شده است؛ بنابراين، رويكرد اين پژوهش تحليل تطبيقي-فازي و تكنيك جمع‌آوري داده‌ها به‌دليل وسعت موضوعي و نظري پژوهش، تحليل داده‌هاي موجود (ثانويه) است. براساس نتايج، با بررسي شروط عِلّي مؤثر بر قانونگريزي در كل استانهاي كشور، دو مسير (تركيب) منجر به قانونگريزي مشاهده شد. در مسير اول، چهار شرط گرايش به نظم كم، سردرگمي اجتماعي، ميزان سواد و بيكاري در تركيب با يكديگر به قانونگريزي منجر شدند، اما مسير دوم از تركيب پنج شرط احساس عدالت كم، گرايش به نظم كم، سردرگمي اجتماعي، سواد و شهرنشيني شكل گرفته است. همچنين، ضريب سازگاري كل در اين دو مسير عِلّي برابر با 0/95 بود. اين ميزان سازگاري همراه با شاخص پوشش برابر با 0/59 بيانگر اهميت نظري و تجربي اين دو مسير است.
چكيده لاتين :
According to various statistics, researches, and polls, the rate of law-breaking in Iran is high. In this study, we seek to identify the factors affecting the violation of the law among the provinces of Iran. The theoretical framework of the research is based on theories of deviance and social development. Also, the explanatory factors of law-breaking were divided into two categories: attitudinal factors and structural factors. Then, Chalabi's theory of behavior function has been used to identify and explain combinations of factors affecting the law-breaking among the Iranians. Our research approach was the comparative-fuzzy analysis and due to the thematic and theoretical scope of the study, we used the secondary data analysis technique. The data were analyzed with the use of SPSS and FSQCA software. Based on the results, by examining the causal conditions affecting lawlessness in all provinces of the country, two paths (combination) leading to a tendency towards law-breaking were observed. In the first path, four conditions of the tendency to low order, social confusion, literacy, and unemployment rate combined led to a tendency towards breaking the law. However, in the second path, we had the five conditions of feeling justice, the tendency to low order, social confusion, literacy, and urbanization. Also, the total compatibility coefficient in these two causal paths was equal to 0.95. This compatibility with a coverage index of 0.59 indicates the theoretical and experimental importance of these two paths.
