مدل مقابلۀ مردم‌پايه با ناآرامي‌ها ازطريق بهر‌ه‌گيري از تجارب چهل‌سالۀ ج.ا.ايران

A model for people-based dealing with unrest through the use of forty years of experience of the Islamic Republic of Iran

چهل سال از عمر پربركت جمهوري اسلامي ايران مي‌گذرد؛ دوراني كه كشور، شاهد فراز و فرودهايي در عرصه‌هاي گوناگون بوده است. در اين مدت، در كنار موفقيت‌ها و پيشرفت‌ها در عرصه‌هاي مختلف، ناآرامي‌هايي نيز به وقوع پيوست؛ ناآرامي‌هايي كه نظام مقدس ج.ا.ايران را گرفتار چالش‌هايي نمود. ناآرامي‌هاي رخ‌داده در خلال چهار دهۀ اخير،‌ اغلب به‌واسطۀ وجود برخي اشكالات كاركردي و طراحي‌هاي دشمن براي سوءاستفاده از نارسايي‌هاي موجود ايجاد شده است. ج.ا.ايران نيز با پرداخت هزينه‌هاي مادي و معنوي توانسته است ناآرامي‌هاي يادشده را مديريت نمايد، مديريتي كه برآيند تلاش سازمان‌ها و نهادهاي نظامي، امنيتي، اطلاعاتي و حضور و حمايت مردم بوده است. واقعيت آن است كه نقش مردم خواه به‌عنوان حامي و همراه و خواه به‌عنوان بازيگر اصلي، در مديريت ناآرامي‌ها بسيار ويژه و تعيين‌كننده بوده است. بررسي ادبيات موضوع، بيانگر آن است كه در چگونگي و فرايند نقش­آفريني مردم در اين عرصۀ خطير، مدلي ارائه نشده است. با هدف ارائۀ مدل مقابلۀ مردم‌پايه با ناآرامي‌ها ازطريق بهره‌گيري از تجارب چهل‌ساله ج.ا.ايران، در اين مقاله تلاش شده است تا به اين پرسش اصلي پاسخ داده شود كه «مدل مردم‌پايۀ مقابله با ناآرامي‌ها چگونه است؟». در اين راستا، نويسنده با استفاده از روش كتابخانه‌اي، منابع معتبر فارسي و انگليسي را مورد مطالعه قرار داده و سپس اطلاعات لازم را استخراج نموده است. به‌منظور اعتبارسنجي يافته­هاي نظري نيز پرسشنامه­اي محقق­ساخت تهيه و در اختيار 30 نفر از خبرگان آشنا با مديريت ناآرامي‌‌ها به‌عنوان نمونۀ آماري قرار داده شد. يافته‌هاي مقاله نشان داد كه عوامل مدل مردم‌پايۀ مقابله با ناآرامي، شامل اصول، دارايي‌هاي راهبردي، تسهيل­ كنندگان و محرك است كه اجزاي هر يك از عوامل يادشده و روابط بين آنها نيز مشخص و تبيين شده است.

Forty years have passed since the blessed life of the Islamic Republic of Iran; an age that the country has witnessed ups and downs in various fields. During this period, in addition to successes and progresses in various fields, there were also unrests, the unrests that challenged the holly system of the Islamic Republic of Iran. The unrests that have taken place over the last four decades have often been caused by some operational malfunctions and enemy's plans to exploit existing failures. The Islamic Republic of Iran has also been able to manage the mentioned unrests by paying material and spiritual expenses, which has been the result of the efforts of military, security and intelligence organizations and institutions and the presence and support of the people. The fact is that the role of the people, both as a supporter and a companion and as a major actor, in managing the unrest has been very special and decisive. Review of the subject's literature shows that no model has been presented in explaining the process that people play a role in this critical field. With the purpose of presenting a people-based model for dealing with unrest through the use of forty years of experience of the Islamic Republic of Iran, this article attempts to answer the main question: "What is the people-based model for dealing with unrests?". In this regard, the author has studied the valid Persian and English sources using the library method and then extracted the necessary information. In order to validate the theoretical findings, a researcher-made questionnaire was prepared and provided to 30 experts familiar with the management of unrest as a statistical sample. Findings of the article showed that the factors of the people-based model of dealing with unrest include principles, strategic assets, facilitators and driver that the components of each of the mentioned factors and the relationships between them have been identified and explained.