ويژگي‌هاي روان‌سنجي نسخه فارسي پرسش‌نامه آسيب‌پذيري ادراك‌شده نسبت به بيماري مسري

Factor structure, psychometric properties of the Persian version of Perceived Vulnerability to Disease Questionnaire

زمينه و هدف: در روان‌شناسي و در حوزه شناخت اجتماعي، رفتارهاي اجتنابي افراد تحت تأثير اين باور قرار مي‌گيرد كه آنها چقدر خودشان را نسبت به بيماري‌هاي مسري آسيب‌پذير مي‌دانند. چنين باورهايي مي‌توانند بخشي از مؤلفه شناختي سيستم ايمني رفتاري باشند. پژوهش حاضر قصد دارد تا با تعيين ويژگي‌هاي روان‌سنجي نسخه فارسي پرسش‌نامه آسيب‌پذيري ادراك‌شده نسبت به بيماري مسري، ابزار مناسبي را براي اندازه‌گيري تفاوت‌هاي فردي موجود در اين مفهوم فراهم آورد. مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر از نوع مقطعي-تحليلي است. اين مطالعه در بين 500 دانشجو كه به شيوه در دسترس از 6 دانشكده دانشگاه تهران انتخاب شدند، انجام شد. شركت‌كنندگان پرسش‌نامه‌هاي آسيب‌پذيري ادراك‌شده نسبت به بيماري مسري، مقياس چندش تجديدنظرشده و پرسش‌نامه اضطراب سلامت را تكميل كردند. پرسش‌نامه آسيب‌پذيري ادراك‌شده نسبت به بيماري مسري ابتدا تحت فرايند ترجمه و ترجمه معكوس قرار گرفت و مقياس چندش تجديدنظرشده و پرسش‌نامه اضطراب سلامت نيز به‌منظور بررسي اعتبار هم‌گرا به اجرا درآمدند. تحليل عاملي اكتشافي و تأييدي، اعتبار هم‌گرا، پايايي بازآزمايي و هم‌ساني دروني به كمك نرم‌افزارهاي SPSS18 و AMOS20 مورد بررسي قرار گرفتند. يافته‌ها: تحليل عاملي اكتشافي نشان‌دهنده دو عامل مستعد بودن به بيماري از لحاظ ذهني وبيزاري از ميكروب بود. اين ساختار در تحليل عاملي تأييدي نيز برازش قابل قبول داشت و مقدار دو شاخص مهم خي‌دوي نسبي و RMSEA به ترتيب برابر 1/68 و 0/05 بود. نتايج اعتبار هم‌گرا، هم‌ساني دروني و ضريب بازآزمايي ابزار نيز مناسب بود، براي مثال مقدار آلفاي كرونباخ براي مقياس كل برابر با 0/83 بود. نتيجه گيري: بجز جابه‌جايي گويه 13 از زيرمقياس بيزاري از ميكروب به زيرمقياس مستعد بودن به بيماري، نسخه فارسي پرسش‌نامه آسيب‌پذيري ادراك‌شده نسبت به بيماري مسري، هم‌سو با نسخه اصلي است و ويژگي‌هاي روان‌سنجي قابل قبولي دارد و پژوهش‌هاي نيازمند به ارزيابي خودگزارشي مفهوم آسيب‌پذيري به بيماري مسري مي‌توانند آن را مورد استفاده قرار دهند.

Background and Objective: In psychology and in the field of social cognition, avoidant behaviors can be influenced by the extent to which that people feel vulnerable to infectious diseases. The present study aimed to examine the factor structure and psychometric properties of the Persian version of Perceived Vulnerability to Disease Questionnaire (P-PVDQ). Materials and Methods: This is a cross-sectional-analytic study. 500 students from Tehran University were recruited through convenience sampling from six different faculties and the participants completed Perceived Vulnerability to Disease Questionnaire, Disgust Scale-Revised and Health Anxiety Questionnaire (the two latter ones used for convergent validity). The process of translation and back translation was conducted for PVDQ. After data collection, exploratory and confirmatory factor analysis, reliability coefficients and convergent validity were conducted by SPSS18 and AMOS20. Results: Exploratory factor analysis showed two factors: “Perceived Infectability” and “Germ Aversion”. Moreover, this two-factor model has good fit indices in Confirmatory factor analysis including 1.68 for CMIN/DF and 0.05 for RMSEA. This questionnaire showed enough convergent validity and had enough cronebach’s alpha (α=0.83) and test-retest reliability coefficients. Conclusion: Except item 13 which has loaded on the different factor in the Persian version, compared to the original questionnaire, the Persian version of Perceived Vulnerability to Disease Questionnaire is consistent with the English version and has enough psychometric properties and can be applied in research which needs to evaluate self-reported perceived vulnerability to disease.