ارزيابي عملكرد زيست‌توده و شاخص‌هاي كارايي نيتروژن و فسفر خرفه (Portulaca oleracea L.) تحت تأثير كودهاي آلي، شيميايي و زيستي

به‌منظور بررسي اثر كودهاي آلي، زيستي و شيميايي بر عملكرد و اجزاي عملكرد دانه خرفه، آزمايشي در سال‌هاي زراعي 94-1393 و 95-1394 در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه بيرجند به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌ كامل تصادفي با سه تكرار انجام شد. تيمارهاي آزمايش بر اساس تركيبي از چهار منبع تأمين‌كننده نيتروژن شامل: كود گاوي، ورمي‌كمپوست، كود شيميايي (NPK) و شاهد (بدون اعمال هيچ‌گونه كودي) و نيز چهار نوع كود زيستي شامل: نيتروكسين (شامل ازتوباكتر و آزوسپيريلوم)، ميكوريزا Glomus intraradices))، بيوسولفور (شامل تيوباسيلوس) و شاهد (بدون هيچ‌گونه كودي) بودند. نتايج دو ساله برهمكنش منابع كودي نيتروژن و كود زيستي نشان داد كه در تيمار كود شيميايي (NPK) مصرف نيتروكسين موجب افزايش عملكرد زيست‌توده (45.6 درصد)، كارايي زراعي نيتروژن زيست‌توده (52 درصد)، فسفر زيست‌توده (2 برابر)، محتواي فسفر زيست‌توده (2.8 برابر) و مصرف بيوسولفور موجب افزايش نيتروژن زيست‌توده (52.9 درصد)، محتواي نيتروژن زيست‌توده (2 برابر)، كارايي جذب نيتروژن (2.1 برابر) نسبت به شاهد (عدم مصرف هيچ كودي) شد. در تيمار كود گاوي مصرف نيتروكسين موجب افزايش كارايي فيزيولوژيك زيست‌توده (8 درصد) و در تيمار عدم مصرف كود آلي و شيميايي استفاده از نيتروكسين موجب افزايش كارايي جذب فسفر (22.4 درصد) و استفاده از ميكوريزا و بيوسولفور (به‌ترتيب 29.9 و 21.4 درصد) موجب افزايش كارايي فيزيولوژيك فسفر زيست‌توده نسبت به شاهد (عدم مصرف هيچ كودي) شد. همچنين مصرف منابع كودي نيتروژن موجب كاهش كارايي زراعي فسفر زيست‌توده نسبت به شاهد شد. بر اساس نتايج اين آزمايش، جهت دستيابي به حداكثر عملكرد زيست‌توده و با در نظر گرفتن حداكثر كارايي مصرف فسفر و نيتروژن زيست‌توده استفاده از تيمار كود شيميايي (NPK) و نيتروكسين در منطقه بيرجند توصيه مي‌شود.