الزام‌ها، چالش‌ها و راهكارهاي سياستي اندازه‌گيري هزينه‏ كرد تحقيق‏ و توسعه در ايران

هدف از اين تحقيق شناسايي الزام‌ها و چالش‌هاي اندازه‌گيري هزينه‏كرد تحقيق ‏و توسعه در ايران و پيشنهاد راهكارهاي سياستي براي رفع آن چالش‌ها است. به اين منظور ابتدا مطالعات كتابخانه‌اي براي شناسايي الزام‌ها و بررسي وضعيت موجود اندازه‌گيري و گزارش‌دهي هزينه‌كرد تحقيق‏ و توسعه در ايران انجام شد. سپس به كمك پيمايش با استفاده از مصاحبه‌هاي نيمه‌ساختاريافته با خبرگان و كارشناسان مهم‌ترين دستگاه‌هاي مرتبط، چالش‌هاي اندازه‌گيري هزينه‏كرد تحقيق ‏و توسعه به دست آمد. روش نمونه‌گيري در اين تحقيق، نمونه‌گيري هدفمند غيرتصادفي است. تحليل يافته‌ها ﻧﺸـﺎن ﻣﻲ‏دﻫﺪ مهم‌ترين چالش‌هاي اندازه‌گيري و گزارش‌دهي هزينه‏كرد تحقيق‏ و توسعه در ايران عبارت‌اند از: فقدان استاندارد ملي و مورد توافق مجريان براي تعريف تحقيق ‏و توسعه، نبود شفافيت در تعريف رديف‌هاي بودجه‌اي تحقيق ‎‏و توسعه در بخش دولت، فقدان پيمايش كارگاه‌هاي صنعتي كوچك و خرد داراي فعاليت تحقيق ‏و توسعه و مؤسسه‌ها و نهادهاي غيرانتفاعي، تعدد متوليان اندازه‌گيري و گزار‌ش‌دهي هزينه‌كرد تحقيق‏وتوسعه، مشاركت نكردن مجريان تحقيق‏ و توسعه در پيمايش‌ها و ضعف نظام آماري تحقيق ‏و توسعه. با توجه به پشتوانه‌هاي قانوني موجود و دريافت نظرات خبرگان به روش پانل، مهم‌ترين راهكارهاي سياستي براي رفع چالش‏هاي فوق عبارت‌اند از تدوين و تصويب راهنماي ملي تعريف تحقيق ‏و توسعه، بازنگري در ساختار لايحه بودجه و افزايش شفافيت رديف‌هاي برنامه‌اي تحقيق ‏و توسعه، تعيين نهاد متولي پيمايش و اندازه‌گيري هزينه‌كرد تحقيق ‏و توسعه و استقرار و اداره سيستم اطلاعات مديريت علم، فناوري و نوآوري.