تبيين ژئوپليتيكي منازعات بيناديني و مذهبي كمربند صفر تا 15 درجه شمالي آفريقا (از 1991 به بعد)

هدف: كمربند صفر تا 15 درجه شمالي آفريقا يكي از مناطق پرمنازعه جهان است. منازعات بيناديني و مذهبي ميان پيروان اسلام و مسيحيت و يا ميان گروه‌هاي منتسب به اين اديان با حكومت‌ها يكي از انواع منازعات اين منطقه است. نكته مهم در بررسي منازعات، توجه به ريشه‌هاي وقوع آن‌هاست كه يكي از ابعاد اين موضوع، تحليل ژئوپليتيكي اين نوع منازعات است. هدف از اين پژوهش، تبيين ريشه‌هاي منازعات بيناديني و مذهبي در كمربند صفر تا 15 درجه شمالي آفريقا از منظر ژئوپليتيك است. روش: پژوهش از نوع »بنيادي نظري « است و از نظر ماهيت، تحقيقي علمي توصيفي و در شيوه نگرش »توصيفي - تحليلي « است. گردآوري اطلاعات با روش اسنادي و با استفاده از منابع كتابخانه‌اي به انجام رسيده است. روش تحقيق نيز »كيفي « و براي تحليل اطلاعات از روش‌هاي »تحليل مضمون « و »تحليل محتوا « استفاده شده است. يافته‌ها: تحليل ريشه‌هاي منازعات بيناديني و مذهبي در كمربند صفر تا 15 آفريقا و از پايان جنگ سرد (1991 ميلادي) نشان مي‌دهد كه در وقوع اين نوع منازعات، نقش‌آفريني متقابل عناصر »سياست «، »قدرت « و »جغرافيا « و برآيندهاي حاصل از آن، بارز بوده و منازعات از ماهيتي ژئوپليتيكي برخوردار هستند. نتيجه‌گيري: از 29 كشور كمربند صفر تا 15 درجه شمالي آفريقا، 21 كشور درگير در انواع منازعات است كه در 7 كشور سومالي، اتيوپي، سودان، اوگاندا، جمهوري آفريقاي مركزي، نيجريه و ساحل عاج 10 مورد »منازعات بيناديني و مذهبي « رخ داده و در جريان است. نگاه ريشه‌اي به علل منازعات بيانگر نقش ژئوپليتيك در وقوع آنهاست. پژوهش به 9 عامل ژئوپليتيكي براي منازعات بيناديني و مذهبي دست يافته كه قابل تعميم به ساير منازعات از اين نوع در مناطق ديگر جهان است.