مقايسه تأثير كفي سفارشي‌ساز با دستگاه CAD-CAM و كفي مرسوم بر زيرمقياس‌هاي پرسش‌نامه FAOS در افراد مبتلا به التهاب فاشياي كف پايي

اهداف: يكي از دلايل عمده‌اي كه بر درد پا تأثيرگذار است، پلانتارفاشياتيس (التهاب فاشياي كف پايي) است. اين عارضه موجب درد و خشكي در ناحيه فاشياي كف پايي مي‌شود. استفاده از كفي‌هاي طبي درمان رايج اين عارضه است. هدف از مطالعه حاضر مقايسه تأثير كفي سفارشي‌ساز با دستگاه CADCAM و كفي مرسوم بر درد، علائم، فعاليت روزانه، فعاليت ورزشي و تفريحي و كيفيت زندگي افراد مبتلا به التهاب فاشياي كف پايي است. روش بررسي: اين پژوهش شبه‌تجربي روي چهارده بيمار مبتلا به عارضه پلانتارفاشياتيس (پنج زن و نه مرد) با ميانگين سني 40 سال انجام گرفت. چهارده بيمار پس از تشخيص عارضه پلانتارفاشياتيس توسط پزشك ارتوپد، طبق معيارهاي ورود وارد مطالعه شدند. ملاك‌هاي ورود به پژوهش: دارا بودن سن 4525 سال، تشخيص عارضه پلانتارفاشياتيس توسط پزشك ارتوپد، بيماراني با عارضه صافي كف پاي انعطاف‌پذير، عدم وجود اختلالات عصبي يا هرگونه پاتولوژي در پا مانند ديابت و آرتروز. ملاك‌هاي خروج از مطالعه: افراد با سابقه جراحي در فاشياي كف پايي بودند. همچنين بيماران در صورت عدم استفاده از كفي در طول مطالعه و ورزشكاران حرفه اي از اين پژوهش خارج شدند. بيماران موردمطالعه به روش غيراحتمالي ساده (دردسترس) انتخاب شدند و به صورت تصادفي به دو گروه هفت‌نفره استفاده از كفي سفارشي‌ساز با دستگاه CADCAM و گروه كفي مرسوم (پيش‌ساخته) تقسيم‌بندي شدند. از ابتدا مشخص شد به صورت يكي‌درميان به مراجعه كنندگان، دو نوع كفي مطالعه داده شود؛ به اين صورت به اولين بيمار كفي CNC داده شد و سيزده بيمار ديگر به همين ترتيب كفي دريافت كردند و به دو گروه تقسيم شدند. ابزار مورد سنجش اين مطالعه پرسش‌نامه FAOS (پرسش‌نامه پيامدهاي پا و مچ پا) بود كه پنج متغير درد، علائم، فعاليت‌هاي روزانه، فعاليت‌هاي ورزشي و تفريحي و كيفيت زندگي بيماران را مي‌سنجد. هر دو گروه بيماران، پرسش‌نامه را قبل از استفاده از كفي و مجدداً پس از مدت شش هفته استفاده از كفي، تكميل كردند. اسكن فشاري پا از هر دو گروه بيماران توسط دستگاه اسكن EMED foot pressure system گرفته شد. كفي سفارشي‌ساز با استفاده از نرم‌افزار راينو كراس طراحي شد و سپس با استفاده از دستگاه CNC روي بلوك‌هاي فومي اتيل ونيل استات با شور 50 تراشيده شد. در گروه كفي مرسوم، بيماران كفي متداول از جنس پلي‌اورتان را كه بر اساس اندازه‌گيري طولي از پاي هر فرد بود دريافت كردند. بيماران پس از شش هفته مجدداً پرسش‌نامه را پر كردند. نمره‌دهي پرسش‌نامه توسط فرمول اختصاص‌يافته به پرسش‌نامه انجام گرفت. داده‌ها توسط نسخه 22 نرم‌افزار SPSS تجزيه و تحليل شدند. پس از بررسي نرماليتي داده‌ها توسط آزمون شاپيرو ويلك، به دليل عدم توزيع نرمال داده‌ها، از آزمون‌هاي ناپارمتريك من‌ويتني و ويلكاكسون براي آناليز داده‌ها در اين مطالعه استفاده شد. يافته‌ها: در مرحله قبل از مداخله، تفاوت معناداري در ميزان درد، علائم، فعاليت‌هاي روزانه، فعاليت‌هاي ورزشي و تفريحي و كيفيت زندگي بيماران در دو گروه وجود نداشت و دو گروه همگن بودند. پس از شش هفته، در هر دو گروه نسبت به قبل از مداخله اختلاف معناداري در زيرمقياس‌هاي پرسش‌نامه FAOS ديده شد (0/05 سطح معناداري). در مقايسه بين دو گروه، بين نمره درد، علائم، فعاليت‌هاي روزانه، فعاليت‌هاي ورزشي و تفريحي و كيفيت زندگي تفاوت معناداري مشاهده نشد ( 0/05 سطح معناداري). طبق يافته‌هاي مطالعه حاضر، هر دو كفي سفارشي‌ساز با دستگاه CADCAM و كفي مرسوم در بهبود زيرمقياس‌هاي پرسش‌نامه FAOS مؤثر هستند. همچنين تفاوت چشمگيري در مقايسه تأثير بين دو نوع كفي در بهبودي پيامدهاي مرتبط با پا و مچ پا وجود نداشت. نتيجه‌گيري: نتايج اين مطالعه نشان داد هر دو كفي سفارشي‌ساز با استفاده از دستگاه CADCAM و كفي مرسوم مي‌توانند بر بهبود درد، علائم، فعاليت‌هاي روزانه، فعاليت‌هاي ورزشي و تفريحي و كيفيت زندگي بيماران مبتلا به التهاب فاشياي كف پايي مؤثر باشند. همچنين بين تأثير آن‌ها بر متغيرهاي ذكر‌شده تفاوتي وجود ندارد. با توجه به عدم تفاوت چشمگير بين دو نوع كفي و مؤثر بودن آن‌ها در بهبودي متغيرهاي ذكرشده در درمان بيماران، اين مطالعه استفاده از هر دو نوع كفي را در مراكز درماني پيشنهاد مي‌كند.