عنوان مقاله :
چيستي و چگونگي حقِ بر سلامت كودكان در جامعه ايران
پديد آورندگان :
عباسي ، محمود دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي - مركز تحقيقات اخلاق و حقوق پزشكي , شعبان ، مريم دانشگاه تهران - مركز مطالعات و تحقيقات زنان - گروه جامعه شناسي كودكي
كليدواژه :
كودك , حق بر سلامت , جهان اسلام , كنوانسيون حقوق كودك , ساختار حقوق كودك , جامعه ايران
چكيده فارسي :
زمينه و هدف: پژوهش حاضر به دنبال مطالعه عرصههاي تعريفكننده حق بر سلامت كودكان در ايران و بيان چيستي و چگونگي اين حق است. روش: پژوهش حاضر رويكرد كيفي و روش تحقيق تحليل تماتيك و تحليل محتوا، به مصاحبه با متخصصان و شناسايي چهار عرصه تعيينكننده حق كودكان بر سلامت در ايران پرداخته و سپس چهار عرصه مذكور شامل قوانين و مقررات تقنيني ايران، كنوانسيون حقوق كودك، دين اسلام، ميثاق حقوق كودك در اسلام را با ارجاع به منابع اصلي آنها مورد تحليل محتوا قرار داده است. ملاحظات اخلاقي: در پژوهشها حاضر در گام مصاحبه با متخصصان، رعايت نكاتي ظاهري، پوششي و رفتاري مصاحبهگر متناسب با فضاي مصاحبه، سپس عدم ذكر نام مصاحبهشوندگان و كسب رضايت آنها براي مصاحبه و ضبط گفتارهاي آنها مراعات شدند. در گام تحليل اسناد و اطلاعات، مراجعه به منابع دست اول و داراي اصالت به عنوان مهمترين اصول اخلاقي پژوهشهاي مبتني بر محتوا، رعايت گرديد. بحث و نتيجهگيري: هر يك از چهار عرصه مورد مطالعه، براي سلامتي كودك جوانب مختلفي از جمله سلامت كودك در دوران جنيني و مادر باردار، تغذيه كودك، بهداشت و مراقبت از كودك، حمايت از كودكان داراي مشكلات مادرزادي، بيمه و تأمين اجتماعي و... را مطرح كردهاند، اما وضعيت حق كودك بر سلامت در دين اسلام و پيرو آن در قوانين و مقررات تقنيني ايران و ميثاق حقوق كودك در اسلام، نسلهاي پيشين، والدين بالقوه، دوران بارداري مادر و بعد از تولد كودك را مورد توجه قرار ميدهند. اين موضوع به تعريف از كودك هر يك از چهار عرصه برميگردد. در اسلام، كودك از نطفگي مورد توجه است و اهميت حمايت از او بر اساس مباني ديني به نسلهاي پيشين برميگردد، به شكلي كه همه افراد مسؤول رعايت حقوق از جمله حق بر سلامت كودكان بالقوه آينده هستند، اما در كنوانسيون حقوق كودك، تعريف از كودك بيشتر به بعد از تولد مربوط ميشود.