اثرات بلندمدت گرد و غبار در حوزه سلامت جهت پيشگيري از آثار آن در برنامه ريزي هاي آينده ي استان خوزستان

مواجه با ذرات گرد و غبار باعث افزايش بيماري هاي قلبي و تنفسي، به خصوص در بين گروه هاي حساس از جمله كودكان، سالمندان مي شود. جنوب غربي ايران و به طور اخص استان خوزستان به علت قرار گرفتن در كمربند گرم و خشك، از سال 80 تا كنون با مشكل گردوغبار مواجه است. لذا ضرورت دارد آثار اين پديده در حوزه سلامت بيشتر مورد توجه قرار گيرد. هدف از اين پژوهش بررسي ارتباط آماري بين رخدادهاي گرد و غباري و مرگ ومير ناشي از بيماري هاي قلبي و ريوي در استان خوزستان طي دوره آماري 1383_1395 مي باشد. در اين پژوهش از آزمون همبستگي پيرسون، آزمون تحليل واريانس يكطرفه (آنوا) و معادلات ساختاري مبتني بر واريانس (pls) استفاده گرديد. نتايج نشان داد گرد و غبار رابطه مثبت و معني داري با مرگ ومير قلبيريوي دارد. همچنين گرد و غبار و مرگ و مير قلبي با هشت ماه تأخير بيشترين همبستگي را نشان داد. بر اساس نتايج آزمون آنوا در شرايط گرد و غباري يكسان، تفاوت معني داري بين مرگ ومير قلبيريوي در گروه هاي سني زير 10 سال و بالاي 65 سال با ساير گروه ها وجود دارد. كليه نتايج در سطح 0.01 معنادار مي باشد. همچنين بر اساس مقادير ضريب مسير و آمار  t محاسبه شده به روش معادلات ساختاري مي توان نتيجه گرفت مردان نبست به زنان در مقابل گرد و غبار آسيب پذيرترند و پيش بيني مي گردد كه افزايش 1 درصد گردوغبار ماهانه مي تواند باعث ايجاد 0.31 و 0.28 درصد افزايش مرگ ومير قلبي در گروه هاي آسيب پذير و كمتر آسيب پذير و همچنين 0.41 و 0.30 درصد افزايش در مرگ ومير تنفسي در گروه هاي آسيب پذير و كمتر آسيب پذير در استان خوزستان شود. اين امر لزوم برنامه ريزي فوري و اساسي براي رفع مشكل گردو غبار و همچنين آموزش و فرهنگسازي در خصوص مواجه با اين پديده خطرناك را مي طلبد.