تعريف اقليت در اسناد بين‌المللي حقوق بشر

اقليت ازجمله واژه‌هاي حقوقي است كه در اسناد بين‌المللي حقوق بشري بكار رفته؛ اما به دليل اختلاف‌نظرها، تعريفي از آن نشده است. اين مقاله با هدف استنتاج تعريفي از اقليت در اسناد بين‌المللي، با كاربست روش توصيفي ـ تحليلي و در پاسخ به سؤال اصلي، يعني مفهوم اقليت در اسناد بين‌المللي حقوق بشر، با استفاده از نظريات هرمنوتيك حقوقي به احصاء عناصر مادي و ذهني اقليت در اين اسناد به‌ويژه «اعلاميه 1992 حقوق اشخاص متعلق به اقليت‌ها» مي‌پردازد. اسناد و شواهد حاكي است كه علي‌رغم نبود تعريف از اقليت، تدوين‌كنندگان هوشمندانه بر عناصر مادي اقليت شامل عناصر چهارگانه عُرفي (مذهب، قوميت، زبان و منشأ ملي)؛ تعداد اندك؛ غيرحاكم بودن؛ فرد محور بودن و عناصر ذهني شامل حس متفاوت بودن، اختياري بودن اذعان تعلق به اقليت، در معرض تبعيض قرارداشتن، تمايل به حفظ خصوصيات متمايز، اراده جمعي، حس همبستگي، حس همگرايي برابري‌خواهانه و حس وفاداري تأكيد كردند؛ هم‌چنين بر تأثير تابعيت و قدمت سكونت بر حقوق اقليت‌ها صحه گذاشتند. مقاله درصدد است كه با استفاده از اين عناصر، تعريف حقوقي از اقليت در اسناد بين‌المللي حقوق بشر استنتاج و مؤلفه‌هاي آن را با وضعيت اقليت‌ها در قانون اساسي ايران بررسي نمايد. يافته‌ها حاكي است مفاد قانون اساسي، حقوق مذهبي، فرهنگي و زباني مندرج در اسناد بين‌المللي حقوق بشر را شامل مي‌شود و چنانچه در اسناد مذكور تأكيد شده است شرط بهره‌مندي از حقوق ويژه اقليت‌ها، داشتن شروطي نظير وفاداري به كشور، رعايت قوانين ملي و تماميت ارضي است.