تأثير نانوذرات اكسيد سريم بر شاخص‌هاي مورفوفيزيولوژيكي و محتواي تانشينون ريشه مريم‌گلي قرمز (Salvia miltiorrhiza Bunge) در دو روش محلول‌پاشي برگي و تغذيه خاكي

مقدمه: نانوذرات اكسيد سريم بسته به گونه گياهي، شرايط كشت، غلظت و روش مورد استفاده مي‌تواند اثرات متفاوتي بر القا فرآيندهاي فيزيولوژيكي و متابوليتي گياهان داشته باشد. هدف: بررسي تأثير نانو اكسيد سريم‌ در غلظت‌هاي مختلف به دو روش محلول‌پاشي برگي و تغذيه خاك طي دو مرحله رشد بر ويژگي‌هاي مورفو فيزيولوژيكي و فيتوشيميايي مريم‌گلي قرمز. روش بررسي: اﻳﻦ آزﻣﺎﻳﺶ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻓﺎﻛﺘﻮرﻳﻞ در ﻗﺎﻟﺐ ﻃﺮح كاملاً ﺗﺼﺎدﻓﻲ با غلظت‌هاي مختلف نانوذرات اكسيد سريم (0، 250، 500، 1000 ميلي‌گرم در ليتر) در دو مرحله رشد (رويشي و زايشي) و به دو روش محلول پاشي برگي و تغذيه خاكي در سه تكرار مورد بررسي قرار گرفت. نتايج: بيشترين وزن خشك اندام هوايي گياه در تيمار محلول‌پاشي برگي با غلظت 250 ميلي‌گرم در ليتر نانو اكسيد سريم و در مرحله زايشي مشاهده شد. محتوي كلروفيل a در تيمار تغذيه خاكي با 250 ميلي گرم در ليتر نانو اكسيد سريم در مرحله زايشي بيشترين مقدار بود. همچنين، بيشترين مقدار فنل، فلاونوئيد و فعاليت آنتي‌اكسيداني عصاره برگ در گياهان تحت تيمار محلول‌پاشي برگي با 500 ميلي‌گرم در ليتر نانو اكسيد سريم در مرحله زايشي حاصل شد. درحالي كه در روش تغذيه خاك بيشترين مقدار اسيد رزمارينيك و تانشينون ريشه در تيمار 500 ميلي‌گرم در ليتر نانو اكسيد سريم و در مرحله زايشي حاصل شد كه به ترتيب 7/58 و 6/24 درصد نسبت به شاهد موردنظر افزايش داشت. نتيجه‌گيري: با توجه به نتايج به دست آمده در اين مطالعه، غلظت 250 و 500 ميلي‌گرم در ليتر نانو اكسيد سريم به روش محلول پاشي برگي در دوره زايشي بيشترين تأثير را بر بهبود ويژگي‌هاي مورفوفيزيولوژيكي و فعاليت آنتي‌اكسيداني مريم‌گلي قرمز گذاشت.