جايگاه استاد در ابعاد شناختي و رفتاري سِيروسلوك عرفاني

The position of the master in the cognitive and behavioral dimensions of mystical journey

يكي از اصول مطرح تربيت عرفاني در عرفان عملي، مسئله نياز سالك به استاد در سِيروسلوك است؛ اما بزرگان عرفان به علت‌هايي از ارائه بحث علمي و برهاني در اين زمينه خودداري كرده­اند. در اين راستا، دسته‌بندي ابعاد نياز به استاد و تبيين جايگاه شناختي و رفتاري استاد در سير تربيت سالك ضروري است. با بررسي‌هاي انجام‌گرفته در اين پژوهش به اين نكته دست مي­يابيم كه با پيوند‌دادن مسئله نياز به استاد با دَه كاركرد اساسي استاد در حوزه‌هاي شناختي و رفتاري جايگاه استاد تطبيق‌پذير است و ضرورت آن اثبات‌پذير مي‌شود. شناخت راه نامحسوس و پيچيده، شناخت وظايف و برنامه‌ها، شناخت آفات، خطرات و موانع، شناخت حوادث شهودي و شناخت تفاوت شاكله سالكان از كاركرد­­­هاي استاد در بُعد شناختي دانسته شده­اند و ترقي به مراحل و مقامات بالاتر، سرعت و سهولت‌بخشيدن به سير، تأثير نفَس و ولايت باطني استاد، رفع آفات و موانع سير سالك و دفع ضرر احتمالي ناشي از نبود استاد از كاركرد­هاي استاد در حوزۀ رفتاري شناخته شده­اند كه تحقق هيچ‌يك از آن‌ها بدون راهنمايي و دستگيري استاد امكان‌پذير نيست.

One of the most important principles of mystical training in practical mysticism is the need of the seeker for a master in conduct, but the great mystics for some reason have refused to provide scientific and argumentative discussion in this field. In this regard, it is necessary to categorize the dimensions of the need for a teacher and explain the cognitive and behavioral position of the teacher in the course of training the seeker. Through the studies conducted in this study, we find that by linking the issue of the need for a teacher with the ten basic functions of the teacher in the cognitive and behavioral domains, the position of the teacher is adaptable and its necessity can be proved. Recognizing the intangible and complex way, recognizing tasks and programs, recognizing pests, dangers and obstacles, recognizing intuitive events and recognizing the difference in the shape of seekers, are considered as the functions of the master in the cognitive dimension. Promotion to higher levels and authorities, speeding up and facilitating the journey, the impact of the master's inner soul and guardianship, removing pests and obstacles in the seeker's journey and repelling the possible harm caused by the absence of the master, are known among the master's functions in the field of behavior.