ارزيابي تأثير خط لولۀ نفت ري‌ـ ساري بر محيط زيست با به‌كارگيري پارامترهاي ژئوتكنيك زيست‌محيطي

Assessing the Effects of Rey-Sari Oil Pipeline on the Environment Using Environmental Geotechnics Parameters

آلودگي هاي نفتي در مسير خطوط لوله انتقال فرآورده هاي نفتي پيامدي اجتناب ناپذير از افزايش جمعيت و صنعتي شدن جوامع است كه علاوه بر تاثيرات منفي زيست محيطي، مانند آلودگي سفره هاي آب زيرزميني و خاك، باعث تغييراتي در خصوصيات ژيوتكنيكي خاك محل مي شود. تغييرات خصوصيات مهندسي خاك ها مي تواند به گسيختگي خاك و عملكرد نامطلوب خطوط انتقال منجر شود. ازين رو، در اين پژوهش آثار خط لوله انتقال نفت شمال كشور بر محيط زيست، با به كارگيري پارامتر هاي ژيوتكنيك در زمان بهره برداري، ارزيابي شد. روش مورد استفاده براي ارزيابي ماتريس ايراني بود. با تجزيه وتحليل ماتريس ايراني مشخص شد تعداد آثار ميانگين جبري منفي در ستون برابر با 5 عدد و تعداد پيامدهاي ميانگين جبري منفي در رديف برابر با 5 عدد است كه در اين بين تعداد پيامد هاي منفي كمتر از 1/3- در ستون مربوط به تغيير مسير رودخانه، ايجاد بند، و ريسه كردن و در رديف مربوط به لغزش و آلودگي خاك است. نتايج مطالعات آزمايشگاهي جهت بررسي ميزان اثر آلودگي خاك بر پارامتر هاي ژيوتكنيكي نشان داد مقاومت تك محوري نمونه ها 22 درصد كاهش يافته است. همچنين، تحليل گسيختگي خاك به وسيله نرم افزار PLAXIS نيز نشان داد با تغيير زاويه مسلح كننده ها از 20 به 23 درجه ضريب اطمينان شيرواني خاك به كمتر از حداقل ضريب اطمينان در آيين نامه كاهش مي يابد. در نهايت، پيشنهاد شد جهت كاهش آثار و پيامد هاي منفي پروژه سعي شود تا حد امكان خطوط لوله از مناطق جنگلي و شيب دار عبور داده نشود.

Oil pollution in the pipelines transporting petroleum products is an inevitable consequence of population growth and industrialization of communities. In addition to negative environmental effects such as groundwater and soil contamination, it causes changes in the geotechnical properties of local soil. Changes in soil engineering properties can lead to soil rupture and poor performance of transmission lines. Therefore, this study intended to assess the effects of the oil pipeline in the north of Iran on the environment using environmental geotechnic parameters during operation. By analyzing the Iranian matrix, it was found that there were 5 negative effects and consequences in the row and column. The consequences in the column were related to the diversion of the river, creating dams, and spinning, while in the row, these were related to landslides and soil contamination. The results of laboratory studies to investigate the effect of soil contamination on geotechnical parameters showed that the uniaxial strength of samples is decreased by 22%. In addition, the analysis of soil rupture by PLAXIS software showed that by changing the angle of the reinforcements from 20 to 23 degrees, the slope reliability of the soil decreases to less than the minimum reliability in the regulations. Finally, it was suggested that in order to reduce the negative effects and consequences of the projects, the pipelines should not be crossed through forested and sloping areas as much as possible.