تحليل تطبيقي شاخص هاي مسكن پايدار در بافت قديمي و نوساز شهري (مورد مطالعه: بافت محله هاي اتابك و پونك تهران)

مسكن پايدار به عنوان زير مجموعه اي از شاخص هاي توسعه شهري پايدار از عوامل مهم و تأثيرگذار در كيفيت زندگي شهروندان است، مسكن پايدار داراي ويژگي هاي آسايش مناسب، فضاي مناسب، عوامل بهداشتي مناسب، مكان مناسب و قابلت دسترسي است. اين درحالي است كه در كشور ما شكل گيري محلات شهري در دوره هاي مختلف محيط هاي مسكوني متفاوتي را بوجود آورده است. ضرورت ايجاب مي نمايد پايداري اين محيط ها به لحاظ شاخص هاي مسكن پايدار مورد پايش و ارزيابي قرار گيرد تا برنامه هاي آتي حوزه مسكن جهت گيري مناسبي را دنبال نمايد. اين پرسش مطرح مي شود كه شاخص هاي مسكن شهري پايدار در محلات قديمي و نوساز در چه وضعيتي قرار دارند؟ مطالعه موردي شهر تهران و جامعه آماري سرپرستان خانوار دربافت نوساز محله پونك و بافت قديمي محله اتابك مي باشند. روش تحقيق پيمايشي (توصيفي تحليلي) است و در جمع آوري داده ها و اطلاعات از روش كتابخانه اي و ميداني استفاده شده است. نتايج حاصل نشان مي دهد ميانگين شاخص دسترسي به مراكز خريد 46.6 و ميزان رعايت بهداشت در واحد مسكوني با ميانگين67.7 و شاخص برخورداري از تجهيزات سرمايشي و گرمايشي با ميانگين53.4 از ملاك هاي برتري بافت نوساز محله پونك به نسبت محله اتابك است. گرچه به طور نسبي محله پونك نسبت به محله اتابك در شرايطي بهتر و مساعدتري قرار دارد اما اختلاف دو محله از نظر متغيرهاي مورد بررسي تفاوت چنداني نشان نمي دهد. نتايج حاصل از آزمون هاي يومن وايتني و كاي دو بيانگر شدت اختلاف و سطح معناداري دو محله در مقايسه با هم هستند. به لحاظ داشتن شاخص هاي مسكن پايدار شهري در هر دو محله از وضعيت مطلوبي برخوردار نيستند و ميانگين هاي حاصل از آزمون كاي دو كمتر از حد متوسط عدد 3 بوده، كه با استانداردهاي پايداري مطابقت ندارد و باعث شكل گيري محيط هاي مسكوني ناپايدار شده است. بر اين اساس بافت هاي نوساز و قديم شهري، الگوها و الويت هاي متفاوتي از برنامه‌ريزي مسكن بر اساس نيازسنجي‌ها و تاكيد بر وجوه اجتماعي، اقتصادي و كالبدي با تاكيد بر عدالت اجتماعي و فضايي را طلب مي كنند.