تحليل روايت شناسانه كوتاه‌ترين شعر شاملو بر اساس رمزگان پنج گانه رولان بارت

يكي از رويكردهاي نقد و تحليل متون ادبي، ديدگاه روايت‌شناسي است. هرچند برخي از متون سنتي را نيز مي‌توان با اين ديدگاه بررسي و تحليل كرد، در متون ادبي معاصر اين ديدگاه كارايي بيشتري دارد. يكي از ويژگي‌هاي برجستۀ شعر نو خصوصيت روايي آن است و در اين ميان، اشعار احمد شاملو اين ويژگي را به‌شكلي بارز نشان مي‌دهد. كوتاه‌ترين شعر احمد شاملو، يعني «سلاخي/ مي‌گريست/ به قناري كوچكي/ دل باخته بود»، را براساس آموزه‌هاي روايت‌شناساني چون رولان بارت، مي‌توان نوعي روايت دانست؛ روايتي كه هرچند فقط دو رويداد مرتبط را بازگو مي‌كند، اين ويژگي را دارد كه پس از خوانش پايان نمي‌پذيرد و در ذهن خواننده ادامه مي‌يابد. اين پژوهش با به‌كارگيري روش بارت، يعني تحليل رمزگان پنج‌گانۀ روايت، نشان داده كه شعر مذكور با توجه به تقابل دو شخصيت آن، روايت نوعي دل‌باختگي است كه انتظارات، ابهامات و سؤالات بسياري را براي خواننده ايجاد مي‌كند. البته اين روايت كوتاه به آن‌ها پاسخ نمي‌دهد و لذا در ذهن خواننده ادامه مي‌يابد. همچنين بررسي تقابل دوجزئي «عشق ـ خشونت» در اين شعر نشان مي‌دهد درهم‌آميختگي دو سويه اين تقابل در درون‌مايه موجد طنز در اين شعر شده است. شعر مورد بررسي در تحليل نهايي، روايتي از «پيروزي عشق» و «شكست خشونت» است.