تحليل زماني و مكاني خشكسالي‌ها در حوضه آبريز سد كارون يك

تحقيق حاضر با هدف بررسي رابطه زماني و مكاني خشكسالي‌هاي هواشناسي، هيدرولوژيكي و شناسايي خشكسالي در حوضه آبريز سد كارون يك انجام شده است. داده‌هاي آماري هواشناسي بين سال هاي 1993 تا 2017 به‌عنوان طول دوره آماري انتخاب شد. رابطه بين شاخص‌هاي خشكسالي هواشناسي با هر يك از شاخص‌هاي خشكسالي هيدرولوژيكي و شناسايي خشكسالي مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه خشكسالي هيدرولوژيكي در ادامه خشكسالي هواشناسي رخ داده و از همبستگي بسيار بالايي با خشكسالي هواشناسي برخوردار بوده است. شديدترين خشكسالي بين سال‌هاي 2006 تا 2011 رخ داده است. بررسي‌ها نشان داد هر سه سال يك‌بار حوضه با يك خشكسالي هواشناسي و سپس خشكسالي هيدرولوژيكي همراه مي‌شود. نتايج نشان داد بيشترين همبستگي مربوط به شاخص هواشناسي 12 ماهه با سه ماه تأخير و شاخص هواشناسي و هيدرولوژيكي 6 ماهه با سه ماه تأخير و شاخص خشكسالي هواشناسي و هيدرولوژيكي سه ماهه با دو ماه تأخير است. لذا مي‌توان نتيجه گرفت كه خشكسالي هيدرولوژيكي تقريباً با دو تا سه ماه تأخير خود را در كل حوضه آبريز نشان مي‌دهد و هرچه از اين زمان يعني 4 ماه يا بيشتر مي‌شود همبستگي بين اين دو شاخص از بين مي‌رود و كاهش مي‌يابد. همچنين با توجه به پهنه‌بندي‌هاي خشكسالي مشاهده شد كه در طول دوره آماري مورد بررسي از سال 1993 تا 2009 اكثر خشكسالي‌ها ناشي از كاهش بارش در شمال غرب حوضه كارون يك رخ داده است و اين مسئله با كاهش ميزان رواناب در ايستگاه‌هاي هيدرومتري خود را نشان داده است. البته در سال‌هاي 2009 تا 2012 وضعيت رواناب به‌طور موقت بهبود داشته است و از سال 2012 تا 2017 مجدد وضعيت خشكسالي‌ها از منظر مكاني به روال قبلي بازگشته است.