تأملي بر حيات و اقدامات سرلشكر محمدولي قرني با تكيه‌بر كودتاي منتسب به او

تاريخ معاصر ايران به ويژه در دورۀ پهلوي عرصۀ كنشگري رجال سياسي و نظامي بوده است و لذا براي تبيين و تحليل تحولات اين دوره، شناخت نقش و عملكرد اين رجال امري ضروري به شمار مي رود. سرلشكر قرني ازجملۀ شخصيت هاي مهم و چالش برانگيز در ميان نظاميان مي باشد كه در ارتش به فعاليت پرداخت و بعد از كودتاي 28 مرداد، مدارج ترقي در عرصۀ نظامي را طي كرد. در نيمۀ دوم دهۀ 1330 ش. بناي كودتايي عليه محمدرضاشاه گذاشته شد كه سرلشكر قرني هم به شركت در آن متهم شد. بررسي حيات و اقدامات قرني در اين رخداد، مسئلۀ نوشتار حاضر است. اين مقاله با روش توصيفي – تحليلي و تكيه‌بر اسناد و منابع كتابخانه اي و مصاحبه، درصدد پاسخ دادن به اين پرسش بوده كه نقش و جايگاه محمد ولي قرني در نقشۀ كودتاي ضد پهلوي دوم چه بود؟ يافته ها نشان مي دهد كه اگرچه قرني پيش از كشف نقشۀ كودتا، با مخالفان شاه، ارتباط برقرار كرده و از فساد و ناكارآمدي موجود در اركان سياسي و نظامي رژيم پهلوي گله مند بود، اما تنها رهبر و رئيس مخالفان به شمار نمي رفت و او قرباني دسيسه گري و رقابت كشندۀ رجال سياسي و نظامي با يكديگر و تلاش براي نزديكي به شاه گرديد كه در دهۀ 1330 ش. افزايش چشمگيري يافته بود.