روند تغييرات كاربري اراضي در منطقه حفاظت شده مانشت و قلارنگ با استفاده از تصاوير ماهواره‌‌اي

هدف از اين پژوهش پيش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌بيني و بررسي روند تغييرات كاربري اراضي در منطقه حفاظت شده مانشت و قلارنگ در استان ايلام با استفاده از تصاوير ماهواره‌‌‌اي لندست (تصاوير TMسال‌هاي 1363، 1378 و OLA سال 1393) است. پس از تصحيح هندسي و اتمسفريك در اين تصاوير ماهواره‌اي، چهار كاربري زراعت، باغ، مرتع و جنگل در منطقه مورد مطالعه شناسايي شد. براي طبقه‌‌بندي تصاوير ماهواره‌اي از مقايسه روش‌هاي حداكثر احتمال و نزديكترين همسايه و براي شناسايي تغييرات كاربري از روش‌هاي مقايسه بعد از طبقه‌بندي، تفاوت شاخص پوشش گياهي (NDVI) و تفاوت تجزيه مؤلفه‌هاي اصلي (PCA) استفاده شد. پيش‌بيني تغييرات كاربري در سال 1403 با استفاده از مدل تلفيقي سلولي خودكار و زنجيره ماركوف انجام شد. به طور كلي طبقه‌بندي تصاوير مورد استفاده با روش حداكثر احتمال صحت بيشتري را نسبت به روش نزديك‌ترين همسايه ارائه كرده است. براساس نتايج طبقه‌بندي طي دوره 1393-1363 كاهش در سطح اراضي مرتعي و جنگل و افرايش در اراضي باغي و زراعي مشاهده شد. در روش مقايسه پس از طبقه‌بندي بيشترين تغييرات در طي دوره 1378-1363 مربوط به تبديل جنگل به زراعت، در دوره 1393-1378 مربوط به تبديل جنگل به مرتع بود. پيش‌بيني تغييرات براي سال 1403 نشان داد كه اراضي زراعي 1.10 درصد، باغي 0.52 درصد افزايش و سطح مراتع و جنگل‌ها به ترتيب 0.76 درصد و 0.86 درصد كاهش مي‌يابد. براساس نتايج استفاده از تصاوير لندست در تلفيق با مدل ماركوف در مدلسازي تغييرات كاربري اراضي از صحت و دقت بالايي برخوردار است و مي‌تواند در تصميم‌گيري و مديريت منطقه مؤثر باشد.