ارزيابي و تحليل فضايي خطر سيلاب در مناطق كوير و بيابان بر پايه‌ي تلفيق روش هاي ANP و مقايسه زوجي در محيط GIS (مطالعه موردي استان خراسان رضوي)

در اين پژوهش سعي شده با تلفيق سيستم اطلاعات جغرافيايي و سيستم‌هاي تصميم‌گيري چندمعياره (MCDM)، مناطق با درجات مختلف ريسك سيلاب جهت استقرار پايدار جمعيت در سطح هر يك از شهرستان‌هاي استان خراسان رضوي شناسايي شوند. بدين منظور، ابتدا داده‌هاي 6 پارامتر موثر شامل حداكثر دبي با دوره بازگشت‌هاي 2، 3، 5، 10، 25، 50، 100 و 200 ساله حاصل از خروجي نرم‌افزار HEC-HMS، تراكم زهكشي، كاربري اراضي و پوشش گياهي، CN، شيب و نفوذپذيري منطقه مورد مطالعه، در محيط نرم‌افزار GIS آماده سازي گرديد. سپس با استفاده از روش ANP و مقايسه زوجي به ترتيب وزن هر معيار و وزن كلاس‌هاي هر لايه در نرم‌افزار Super Decision محاسبه شد. سپس با استفاده از توابع تحليل نرم‌افزار GIS، كل محدوده براي هر يك از معيارهاي تعيين شده پهنه‌بندي شد .در نهايت، با تلفيق نقشه‌هاي پهنه‌بندي شده براساس وزن از روش ANP نقشه نهايي در پنج كلاس سيلخيزي خيلي كم تا سيلخيزي خيلي زياد تهيه شد. نتايج نشان داد مساحت شهر‌هايي كه در معرض سيلخيزي با درجه خيلي زياد هستند همچنين نتايج پهنه‌بندي ريسك سيلاب با دوره بازگشت‌ 2 ساله در سطح كل استان نشان داد كه بيش از 86 درصد مناطق داراي سيلخيزي كم و خيلي‌كم، 12.2 درصد مناطق متوسط و 1.8 درصد نيز از لحاظ سيل‌خيزي در درجه زياد مي‌باشد. در حاليكه نتايج پهنه‌سيلابي در دوره بازگشت 200 ساله نشان داد كه 41.3 درصد سيلخيزي كم، 31.4 درصد سيلخيزي متوسط، 13.3 درصد سيلخيزي زياد و 14.1 درصد سيلخيزي خيلي‌زياد را در سطح كل استان شامل مي‌شود.