كاركرد بينامتنيت در پويانمايي براساس نظريه ژرار ژنت با مطالعه موردي بر پويانمايي سريالي ريك و مورتي

در سال‌هاي اخير، بينامتنيت نه تنها در ادبيات؛ كه به‌عنوان رويكردي در نقد و مطالعات تطبيقي آثار هنري كاربرد زيادي يافته است. نظريه بينامتنيت ژرار ژنت به عنوان زيرمجموعه‌اي از فرامتنيت؛ راجع ارتباط هر متن(اثر هنري) و برگرفتگي آن از متون(آثار) پيش از خود و خوانش اين ارتباط است. اين پژوهش بر آنست تا به اين سوال پاسخ دهد كه چگونه مي‌توان با رويكرد بينامتني به خوانش آثار هنري (از جمله انيميشن) دست زد. بدين منظور از روش گردآوري اطلاعات اسنادي و شيوه كار توصيفي و تحليلي بهره برده شده است. براي پاسخگويي به سؤال تحقيق، ابتدا نظريه بينامتنيت و تفاوت‌هاي نظريه‌پردازان نسل اول و نسل دوم آن مرور شد. در ادامه، الگوي خوانش انيميشن باتوجه به اجزاي ساختاري يك انيميشن پيشنهاد شد. مطابق با همين الگو، اجزاي مختلف چند اپيزود انتخابي از يك انيمشن سريالي (ريك و مورتي) به عنوان نمونه موردي بررسي شد. ابعاد متفاوت اين انيميشن با توجه به پيش‌متن‌ها و عوامل فرامتني)مولفي، اجتماعي و فرهنگي( مورد بررسي قرارگرفت. نتايج به‌دست آمده از بررسي انيميشن ريك و مورتي حاكي از وجود بينامتن‌هاي قوي بين اين اثر با پيش‌متن‌هاي گذشته (فيلم‌هاي قبلي همچون مردان ايكس، مرد چمنزن، مرد آهني، پارك ژوراسيك و…) است. نتايج همچنين نشانگر آن است كه نويسنده اين انيميشن توانسته با تركيب پيش‌متن‌هاي متعدد، تركيب نو با ارجاعات بيش متني، پيرامتني و فرامتني خلق كند. همچنين، خوانش بافتاري اثر نشان از جايگذاري آگاهانه نشانه‌هاي معنايي نهيليسم و خداناباوري در شخصيت‌پردازي و روايت‌هاي اين اثر دارد. خوانش مولف اثر نيز حاكي از ارتباط موثر همكاران خالق اثر بر سبك ويژه او است.