تحليل و صورت‏بندي مضامين مذهبي (شيعي) و عرفاني در شعر معاصر تاجيكستان در دورۀ استقلال (1991 -2015)

برآنيم بدانيم، رويكرد شاعران معاصر تاجيك، به مفاهيم مذهبي (با تكيه بر شعر شيعي) و عرفاني، در دورۀ استقلال و پس از آن (1991- 2015) چگونه بوده است؟ درپيِ رنگ باختن افكار سوسياليستي در تاجيكستان و به ‌ويژه پس از استقلال اين سرزمين در 1991 و افزايش تعاملات فرهنگي با ايران (به عنوان سرزمين نياكان)، بسياري از مضامينِ مخالف با سوسياليسم، ازجمله مفاهيم مذهبي و عرفاني كه پيش ازين تحت سانسور شديد حكومت قرار داشت، مطمح نظر شاعران قرار گرفت. در پژوهش پيش روي، مضمون ياد شده با ذكر و بررسي شواهد مثالي چند، از شعر شاعران تاجيك، به شيوه‌اي كتابخانه‌ اي، واكاوي شده است. شعر مذهبي و معنوي تاجيك، قطعاً از نظرگاه مذهب ارزشمندِ اهل تسنن نيز قابل بررسي است كه خود، جستاري ديگر مي‌طلبد و در اينجا براي پرهيز از اطالۀ كلام و نيز تدقيق و باريك ‌بيني، فقط به مفاهيم مذهبي (شيعي) عرفاني پرداخته شده. اين مضمون، پس از سال 2015 كه نقطه عطف اسلام ‌زدايي در تاجيكستان به شمار مي‌رود دوباره دچار محدوديت‌ هايي شده است. به هر حال، مفاهيم مذهبي (شيعي) و عرفاني در ميان شاعران آن ديار، علاوه بر شوريدگي ‌هاي عارفانه، جنبۀ زاهدانه و متعبّدانه نيز دارد. در ميان شاعراني چند، به ذكر اصطلاحات عرفاني بسنده شده، در برخي موارد علاوه بر اصطلاحات، مفاهيم عرفاني نيز مدّ نظر قرار گرفته است. برآنيم بدانيم، رويكرد شاعران معاصر تاجيك، به مفاهيم مذهبي (با تكيه بر شعر شيعي) و عرفاني، در دورۀ استقلال و پس از آن (1991 2015) چگونه بوده است؟ درپيِ رنگ باختن افكار سوسياليستي در تاجيكستان و به ‌ويژه پس از استقلال اين سرزمين در 1991 و افزايش تعاملات فرهنگي با ايران (به عنوان سرزمين نياكان)، بسياري از مضامينِ مخالف با سوسياليسم، ازجمله مفاهيم مذهبي و عرفاني كه پيش ازين تحت سانسور شديد حكومت قرار داشت، مطمح نظر شاعران قرار گرفت. در پژوهش پيش روي، مضمون ياد شده با ذكر و بررسي شواهد مثالي چند، از شعر شاعران تاجيك، به شيوه‌اي كتابخانه‌ اي، واكاوي شده است. شعر مذهبي و معنوي تاجيك، قطعاً از نظرگاه مذهب ارزشمندِ اهل تسنن نيز قابل بررسي است كه خود، جستاري ديگر مي‌طلبد و در اينجا براي پرهيز از اطالۀ كلام و نيز تدقيق و باريك ‌بيني، فقط به مفاهيم مذهبي (شيعي) عرفاني پرداخته شده. اين مضمون، پس از سال 2015 كه نقطه عطف اسلام ‌زدايي در تاجيكستان به شمار مي‌رود دوباره دچار محدوديت‌ هايي شده است. به هر حال، مفاهيم مذهبي (شيعي) و عرفاني در ميان شاعران آن ديار، علاوه بر شوريدگي ‌هاي عارفانه، جنبۀ زاهدانه و متعبّدانه نيز دارد. در ميان شاعراني چند، به ذكر اصطلاحات عرفاني بسنده شده، در برخي موارد علاوه بر اصطلاحات، مفاهيم عرفاني نيز مدّ نظر قرار گرفته است.