شبكه قدرت در نظام سياسي مردم سالار ديني در نهج البلاغه

The role of the masses and the lower classes in the three important social events of Iran In the twentieth century

در اينكه چه كساني در يك نظام سياسي مي توانند در مناصب سياسي و اجرايي آن قرار گيرند همواره قابل بحث و نزاع بوده و نظام هاي سياسي با ارائه چارچوب ها و شاخص هايي، محدوديت ها و ضوابطي را براي آن وضع كرده اند. هدف از شبكه قدرت در نظام سياسي مردم سالار ديني كه با نگرش سيستمي به نظام هاي اجتماعي مطرح مي شود و بخشي از سيستم سياسي را شكل مي دهد، تعيين سهامداران و سرشاخه هاي قدرت سياسي است. پرسش اصلي در شبكه قدرت اين است كه چه كساني در نظام سياسي مجاز به قرار گرفتن در شبكه قدرت هستند؟ نوشتار پيش رو در راستاي پاسخ به اين پرسش با تمركز بر نهج البلاغه به عنوان يك منبع غني در باب سياست، با رويكرد سيستمي و روش اكتشافي، توصيفي و تحليلي در سه بخش شايستگان و نخبگان، اقليت هاي ديني و زنان، شبكه قدرت را مورد بررسي قرار داده است. يافته ها نشان مي دهد مساله شايستگان و نخبگان در درجه اول قرار دارد و معياري مقدم و مشرف بر بخش هاي ديگر تلقي مي شود. اقليت هاي ديني با ملاحظه حقوق شهروندي و نگاه انساني به آنان مجاز به قرار گرفتن در شبكه قدرت خواهند بود هرچند محدوديت هايي براي آنان لحاظ مي شود. اما نسبت به قرار گرفتن زنان در شبكه قدرت شواهدي بر عدم امكان آن وجود دارد هر چند مي توان از دلايل ديگر امكان آن را اثبات كرد.

This Article deals with the historical-comparative approach to the role played by the masses and sections of the people in the three major political events of Iran in the twentieth century. Given the widespread masses and descendants of Iranian society in the last century, and important changes in the social stratification of Iran, less attention has been paid to the influence and role of these strata in the process of important social changes, and research literature in this area is in short supply. This research seeks to explain the main factors influencing the role of these groups in a comparative approach to the class composition and the role of the masses and the descendant in the three events of the Constitutional Revolution, the nationalization period of the oil industry and the Islamic Revolution. This article seeks to answer the main question which factors in each of the three periods affected the presence and role of the masses and the lower classes, and in spite of which areas, which, in a particular and periodic way, have been able to act as motivating, influencing and participating in the masses Affect each event.