اثربخشي معنويت درماني شناختي - رفتاري بر تنش شغلي و پريشاني روان‌شناختي پرستاران شاغل در بخش مراقبت‌ هاي ويژه

The Effectiveness of Cognitive-Behavioral Spiritual Therapy on Job Stress and Psychological Distress in Intensive Care Unit Nurses

تنش شغلي همراه با پريشاني روان­شناختي همواره مشكلي قابل ملاحظه در پرستاران شاغل در بخش مراقبت­هاي ويژه محسوب مي­شود. پژوهش حاضر با هدف اثربخشي معنويت درماني شناختي - رفتاري بر تنش شغلي و پريشاني روان­شناختي پرستاران شاغل در بخش مراقبت­ هاي ويژه انجام شد. روش: روش پژوهش حاضر نيمه آزمايشي از نوع پيش‌آزمون – پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماري پژوهش حاضر در برگيرنده تمامي پرستاران شاغل در در بخش مراقبت­ هاي ويژه بيمارستان امام خميني (ره) شهر تهران در سال 1398 بود. با عنايت به شبه آزمايشي بودن طرح، نمونه‌اي به حجم 30 نفر با توجه به معيارهاي شمول از بين افراد جامعه آماري به صورت در دسترس انتخاب شدند. اعضاي نمونه به صورت جايگزيني تصادفي ساده در دو گروه آزمايش و گواه قرار گرفتند. سپس شركت كنندگان گروه آزمايش در 8 جلسه 90 دقيقه­اي معنويت درماني شناختي - رفتاري شركت كردند؛ در حاليكه اعضاي گروه كنترل هيچ درماني دريافت نكردند. ابزار گردآوري اطلاعات شامل پرسشنامه تنش شغلي كوهن (1964) و مقياس پريشاني روان شناختي كسلر (2003) بوده است. براي تجزيه و تحليل داده­ها از آزمون تحليل كوواريانس يك و چندمتغيره استفاده شد. يافته­‌ها: آزمون تحليل كوواريانس چندمتغيره نشان داد معنويت درماني شناختي - رفتاري تأثير معناداري بر تنش شغلي (77/34=F؛ 000/0=P) و زيرمقياس­هاي ناكارآمدي تصوري (77/208=F؛ 000/0=P) و ابهام و محدوديت (20/5=F؛ 000/0=P) دارد. نتايج آزمون تحليل كوواريانس يك متغيره نشان داد آموزش معنويت درماني شناختي - رفتاري بر پريشاني روان­شناختي (81/42=F؛ 000/0=P) پرستاران شاغل در بخش مراقبت­ هاي ويژه تأثير معناداري دارد. نتيجه‌­گيري: طبق يافته­هاي اين مطالعه، معنويت درماني شناختي - رفتاري سبب كاهش تنش شغلي و پريشاني روان­شناختي در پرستاران شاغل در بخش مراقبت­ هاي ويژه مي­شود و نمايانگر افق­هاي تازه در مداخلات باليني است و مي­توان از آن به عنوان يك روش مداخله­اي مؤثر سود جست. بنابراين، به نظر مي­رسد اين مداخله آموزشي براي پرستاران شاغل در بخش مراقبت­هاي ويژه نيز كاربردي است.

Job Stress along with psychological distress is an important problem in nurses working in intensive care unit. The aim of this research was to investigate the effectiveness of cognitive-behavioral spiritual therapy on job stress and psychological distress in intensive care unit nurses. This study was a quasi-experimental pretest-posttest design with control group. The study population consisted of all intensive care unit nurses working at Imam Khomeini Hospital in Tehran City in 2020. The sample consisted of 30 intensive care unit nurses whom were selected by available sampling method and randomly recruited to each group (15 for each group). Then, the experimental group members participated in 8 sessions of 90-minute cognitive-behavioral spiritual therapy, while the control group did not receive any therapy. The data collection tools were Cohen's Job Stress Questionnaire (1964) and Kessler Psychological Distress Scale (2003). Then, the data were analyzed using SPSS.v21 software and MANCOVA and ANCOVA statistical tests. The results of MANCOVA showed that cognitive-behavioral spiritual therapy had a significant impact on Job Stress (F=34.77, P=0.000) and subscales of imaginary inefficiency (F=208.77, P=0.000) and ambiguity and limitation (F=5.20, P=0.000). Furthermore, the results of ANCOVA indicated that cognitive-behavioral spiritual therapy had a significant impact on psychological distress in intensive care unit nurses (F=42.81, P=0.000). Based on the findings of this study, cognitive-behavioral spiritual therapy decreases Job Stress and psychological distress in intensive care unit nurses and represents new horizons in clinical interventions and thus could be used as an effective interventional method. So, it seems that this intervention is effective for intensive care unit nurses.