بازتاب رويدادهاي انقلاب گيلان در آثار ويليمير خلبنيكف

جنبش انقلابي گيلان (1300-1294/1921-1915) يكي از مهم ترين جنبش هاي تاريـخ معاصر ايران به شمار مي آيد كه همواره محل بحث هاي فراواني از سوي صاحب نظران و كارشناسان مسائل تاريخي و سياسي بوده است. در طول سال ها آثار گوناگون در مورد اين جنبش به شكل كتاب و مقاله در حوزه هاي تاريخي، هنري و ادبي به قلم پژوهشگران ايراني و غيرايراني به نگارش درآمده اند كه هر يك به سهم خود دربردارندۀ نكته هاي قابل تأملي در مورد چگونگي شكل گيري اين جنبش، انديشه و عملكرد رهبران آن، به ويژه ميرزا كوچك خان و دلايل ناكامي جنبش هستند. شعرهاي ايراني يا در اصطلاح پژوهشگران ادبيات روسيه «سيكل ايراني» ويليمير خلبنيكف شاعر برجستۀ قرن بيستم ادبيات روسيه، از آثاري است كه متأثر از اين رخداد انقلابي سروده شده اند. نكتۀ شايان توجه اين است كه خلبنيكف يكي از اعضاي گروهي متشكل از سخنرانان و هنرمندان انقلابي روس بود كه در سال 1921/1300 همراه با بخشي از نيروهاي ارتش سرخ از باكو وارد گيلان شدند و از نزديك شاهد برخي از رخدادهاي منتهي به ماه هاي پاياني جنبش جنگل بودند. اين نوشتار بر آن است تا با ارائۀ ديده ها و تأثيرهاي ويليمير خلبنيكف از انقلاب گيلان، مخاطبان ايراني را با ديدگاه هاي فرهيختگان و نخبگانِ روسِ معاصر انقلاب اكتبر 1917 در مورد اين رخداد مهم تاريخ ايران كه گفته مي شود از انقلاب روسيه تاثير پذيرفته بود، آشنا كند.