نگاشت مدل عوامل مؤثر بر اعوجاجات بودجه عمومي كشور

Mapping the Factors Affecting Public Budget Anomalies

اين پژوهش به معرفي مفهومي به نام اعوجاج بودجه عمومي كشور و عوامل ايجاد كننده آن پرداخته است. اعوجاج بودجه عمومي كشور به هر گونه انحراف عيني و غير عيني، تخلف از برنامه ­هاي كلان يك جامعه، ايجاد رفتارهاي غيرعادي كه موجب عدم صفر شدن تراز عملياتي، تراز دارايي­ هاي سرمايه‌اي و تراز دارايي­ هاي مالي و در نتيجه بي­ثباتي اقتصاد و عدم تحقق عدالت در جامعه خواهد شد، گفته مي‌شود. در اين رابطه، ابتدا درباره ­ي اعوجاج بودجه با روش تحليل اسناد و مدارك، مفهوم اعوجاج بودجه معرفي، و سپس با استفاده از روش تحليل مضمون عوامل ايجاد كننده اعوجاج بودجه عمومي كشور استخراج مي‌شود. قوانين، ساختار، منابع و فرايند بودجه عمومي كشور از عوامل اصلي اعوجاج بودجه عمومي كشور بود، كه هر كدام به زير معيارهايي تقسيم شده ­اند. در مرحله بعدي به كمك فرايند سلسله مراتبي (AHP) و فرايند تحليل شبكه ­اي (ANP) به اولويت بندي با انجام مقايسه‌هاي زوجي تمامي عوامل و زيرمعيارهاي آن‌ها و به وابستگي خوشه­ اي دروني و بيروني عوامل اصلي پرداخته شد. نتايج حاكي از اين است كه قوانين و مقررات بودجه عمومي كشور از مهم‌ترين عوامل ايجادكننده اعوجاج بودجه عمومي كشور است.

This research has introduced a concept called anomaly of the public budget of the country and its causes. Anomaly of the budget is any objective and non-objective deviances, violation of the major plans of a society, creation of abnormal behaviors that cause a lack of zero balance of operational balance, balance of capital assets and balance of financial assets, and, consequently, instability of the economy and failure to realize Justice. In this regard, first, the concept of budget anomaly is introduced by document analysis method, and then through using the method of analysis of them, the factors causing anomaly of the public budget of the country will be extracted. The laws, structure, resources and the public budget process of the country were among the main causes of anomaly of the public budget of the country, each of which was subdivided according to criteria. In the next step, with the help of the Analytical Hierarchy Process (AHP) and the Analytical Network Process (ANP), priority was given to comparing all the factors and sub-criteria of them and the internal and external cluster dependencies of the main factors. The results indicate that the laws and regulations of the public budget of the country are one of the most important factors causing anomaly of the public budget of the country.