بازشناسي تحليلي- توصيفي رنگ و نور در آراي علاءالدوله سمناني

Analytic-Descriptive Recognition of Color and Light in Ala ud-Daula Simnani's Ideas

نور صفت ذاتي حق است كه با تجلي در قالب پديدار و يا مطلق از هيأت، بخش زيادي از مشاهدات باطني را از آن خود كرده است. پديدارها در دو نوع بزرگ و خرد با مصداق­هاي خاص خود قابل پيگيري هستند. رنگ، بارزترين خصيصۀ اشراق­هاي نوراني است؛ ما با نگاهي گذرا به مفهوم رنگ در روان‌شناسي تلاش كرده­ايم ارتباط رنگ و نور را در مشاهدات غيبي و بالأخص در روند گذر از لطايف سبعه تحليل و تبيين كنيم، از اين رو، اين مقاله -بدون قرار گرفتن در محدودۀ علم روان‌شناسي- در پي دريافت و بازشناسي مطالع رنگين نور و بررسي تحليلي جايگاه رنگ در آراي علاءالدوله سمناني است. نگارنده در تفسير رنگ­هاي منحصربه­فرد اطوار سبعه با روش تحليل مفهوم كاربردي رنگ، دريافت­هاي خاص خود را تبيين كرده است. مطابق با يافته­هاي اين جستار، رنگ­هاي زرد روح، آبي نفس و سرخ دل، سه رنگ اصلي در رنگ­شناسي عرفان سمناني هستند. اين سه رنگ هم­چنان­كه در طبيعت رنگ‌هاي اوليه محسوب مي‌شوند در نوع متافيزيكي نيز با توجه به پيام و تأثير خاص خود حاصل عروج سالك در نشأت مختلف دگرديسي درون و پديده­هايي ثابت و تاحد بسيار زيادي قانونمندند. نگارنده با تحليل و بررسي در مقولۀ بازشناسي رنگ در پي استنباط اين مسأله است­كه رنگ­ها و طيف­هاي رنگين انوار هفتگانه در عين داشتن تأثير و حقيقت­مندي از نوعي توازن و تعادل يا به­عبارتي دقيق­تر نوعي نظم و قانون در افق طيف برخوردارند؛ بنابراين آن­چه در تحليل نور و رنگ هر لطيفه عنوان مي‌شود، پيرو منطقي است كه نگارنده در رنگ­شناسي سمناني دريافت و بازتوليد كرده است.

Light is the inherent characteristic of the Almighty God which has devoted a great amount of inner observations by manifesting itself in the form of a phenomenon or absolutely from the form. Phenomena are of two kinds: macro and micro which can be followed by their especial instances. Color is the main feature of Illuminations. We took a glance at the concept of color in psychology and tried to explain the relation between color and light in invisible observations especially in the case of Latāyef –e- Sab'a (seven subtelities). This article therefore - without any relation to the realm of psychology - tries to understand and recognize colorful ascensions of light and analytically explore the position of color in Simnani's Ideas. We have explained our own understandings in the interpretation of unique colors of Atvār –e -Sab'a using the method of analyzing the practical concept of color. The results show that the colors of Yellow (Soul), Blue (Self) and Red (Heart) are three main colors in the chromatics of Simnani's mystic ideas. These three colors, as they are considered primary in the nature, are also regulated in the realm of Metaphysics according to their message and special effect resulting from the ascension of the traveler on the mystic way in the approximately different exaltation of change of heart and stable and legal phenomena. By analyzing and exploring the issue of color recognition, we aim to prove this question that the colors and colorful spectra of the seven lights, while having effectiveness and reality, have a kind of balance and equilibrium or in other words, a kind of order and regulation in the horizon of spectra. Therefore, what is mentioned in the analysis of light and color of each subtlety, follows a logic which we understood and recognized in Simnani's chromatics.