عنوان مقاله :
تحليل حكايت ذكر بر دار كردن حسنك با رويكرد تاريخ‌گرايي نو
عنوان به زبان ديگر :
The Analysis of the Story of the Execution of Hasank the Vizir Using New Historicism
پديد آورندگان :
تسليمي، علي دانشگاه گيلان - گروه زبان و ادبيات فارسي، گيلان، ايران , كمالي راد، معين دانشگاه گيلان، گيلان، ايران
كليدواژه :
تاريخ بيهقي , تاريخ‌گرايي نو , قدرت , گفتمان , حسنك
چكيده فارسي :
تاريخ‌گرايي نورويكردي است در مطالعات ادبي و فرهنگي كه به بازنگري رابطۀ تاريخ و ادبيات مي‌پردازد و بر موقعيت تاريخي متن به عنوان بستر تعامل گفتمان‌هاي مختلف و مناسبات قدرت تأكيد دارد. در اين مقاله، حكايت «ذكر بر دار كردن حسنك وزير» كه از جمله روايت‌هاي مهم تاريخ بيهقي است با رويكرد تاريخ‌گرايي نو مورد ارزيابي قرار مي‌گيرد تا نقش گفتمان و ايدئولوژي‌هاي مؤثر در اين متن كه به منظور پنهان كردن عامليت حاكم در اين ماجرا به‌كار مي‌گيرد، بهتر نمايان شود. تحليل اين حكايت در دو بخش صورت گرفته است؛ بخش اول مربوط به مسعود غزنوي است كه سكّان‌دار ماجرا بوده و در تلاش است تا كينۀ خود از حسنك را به صورت غيرمستقيم و به مدد حكمِ قديميِ خليفه تلافي كند. بخش دوم نيز مربوط به بيهقي است كه راوي حكايت بوده و به تأثر از گفتمان قدرت آن دوره، سخن را مطابق با ميل سلطان جهت مي‌دهد. او در بازگويي حوادث با قهرمان‌سازي و حذف مسعود در فرآيند گسست روايت، ضمن كم‌رنگ ساختن نقش او بر عامليّت بوسهل افزوده و اَعمال مسعود را توجيه مي‌كند.
چكيده لاتين :
New historicism is an approach in cultural studies which reconsiders the relationship between history and literature, and emphasizes the historical context of the text as the ground of the interaction of different discourses and power relations. In this study, the anecdote of "The Execution of Hasanak the Vizir", which is considered as one of the most important narratives of Bayhaqi History, is analyzed using new historicism approach, to better represent the role of effective discourse and ideologies in this text. The analysis of this anecdote has been done in two parts. The first part is related to Masoud Ghaznavi, who has the leading role in the plot and tries to indirectly retaliate his hatred of Hassanak with the help of the caliph's old decree. The second part is related to the Bayhaqi who is the narrator of the story and is influenced by the influence of the power discourse of that period, directs the words in accordance with the desire of the Sultan. In describing events with heroism and eliminating Masoud in the process of narrative rupture, while diminishing his role, he added to Busahl's function and justifies Masoud's actions.
عنوان نشريه :
متن پژوهي ادبي
