پراكنش ساختاري توده هاي آميخته تحت تأثير عامل هاي شكل زمين، شكل دامنه و جهت دامنه در جنگل ارسباران به روش رج بندي (مطالعه موردي: حوزه كليبرچاي وسطي)

ساختار و تركيب جنگل متأثر از عوامل متعدد بوم شناسي ازجمله فيزيوگرافي منطقه است زيرا اين عوامل نقش مهمي در كنترل شرايط فيزيكي و شيميايي محيط شامل دسترسي به نور، رطوبت و مواد مغذي خاك دارند. در اين مطالعه ارتباط ويژگي هاي شكل زمين، شكل دامنه و جهت دامنه با ويژگي هاي ساختاري توده شامل، تراكم، سطح مقطع، تاج پوشش و شاخص ارزش گونه با استفاده از آناليز تطبيقي قوس گير و تجزيه افزونگي در جنگل هاي ارسباران مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه ارتفاع 1600 تا 1850 متر داراي بيشترين مقدار شاخص‌هاي فيزيوگرافي بود. آناليز تجزيه افزونگي نشان داد كه شاخص شكل دامنه با محور اول رابطه مثبت و شاخص هاي شكل زمين و جهت دامنه با محور اول رابطه منفي داشتند. همچنين گونه اوري از نظر شاخص ارزش اهميت، مهم‌ترين گونه منطقه شناخته شد و آناليز تطبيقي قوس گير بين قطعه نمونه‌ها و گونه‌ها نشان داد كه اوري داراي كمترين فاصله با قطعه نمونه ها و بعد از آن گونه ممرز بود. همچنين بررسي همبستگي شاخص هاي ساختاري با فيزيوگرافي نشان داد كه تراكم توده در هيچ كدام از دامنه‌هاي ارتفاعي رابطه معني داري با عوامل فيزيوگرافي نداشت P≤0/05) اما همبستگي تاج پوشش با جهت دامنه در ارتفاع اول و دوم و سطح مقطع با شكل زمين در ارتفاع سوم معني دار بود (P≤0/05). اين پژوهش نشان داد كه پراكنش ساختاري درختان در منطقه مورد مطالعه بسيار تحت تأثير ويژگي‌هاي فيزيوگرافي است از اين رو پيشنهاد مي‌شود كه اثر ساير عوامل محيطي به ويژه عوامل خاكي و اقليمي نيز بر ساختار جنگل مورد بررسي قرار گيرند تا از مجموعه اين عوامل دربرنامه ريزي هاي احياي منطقه استفاده شود.