مدل‌سازي زماني-مكاني روند توسعه شهرها با تأكيد بر تغييرات كاربري اراضي با استفاده از مدل Markov-Ca (مطالعه موردي: شهر پارس‌آباد مغان)

سطوح زمين طي ساليان اخير توسط بشر به‌ويژه از طريق شهرسازي، جنگل‌زدايي، كشاورزي و فعاليت‌هاي ديگر دستخوش تغييرات زيادي شده است. مدل‌هاي فضايي ابزار بسيار مناسبي براي مدل‌سازي زمانيمكاني و نشان دادن توسعه شهري و تغييرات كاربري اراضي در آينده مي‌باشند كه در اين پژوهش نيز براي مطالعه اين توسعه و تغييرات در محدوده موردمطالعه يعني شهر پارس‌آباد مغان كه در سال‌هاي اخير توسعه فيزيكي چشم‌گيري را داشته است، از مدل Markov Ca كه از تركيب مدل زنجيره ماركوف و سلول‌هاي خودكار مي‌باشد استفاده شده است. تصاوير ماهواره اي مورد استفاده در اين پژوهش كه نقشه هاي كاربري اراضي از آن استخراج شده است عبارتند از: تصاوير ماهواره لندست TM سال 1368، لندست ETM+ سال 1381، لندست 8 سنجده OLI سال 1394 مي باشند، همچنين ابزارهاي مورد استفاده در اين پژوهش نرم افزارهاي Arc Gis، Envi 5، Idrisi Selva مي‌باشد كه كاربري ها به پنج سطوح شامل: سطوح اراضي ساخته شده، سطوح مزارع، سطوح آبي، سطوح اراضي باير، سطوح اراضي جنگلي و باغات تقسيم شده است. در نهايت اقدام به مدل‌سازي توسعه شهري و تغييرات كاربري اراضي براي سال 1407 شده است كه نتايج بيانگر آن است كه در طي 13 سال آتي به‌شدت از مساحت كاربري مزارع و باير اطراف شهر بخصوص قسمت جنوب غربي كاسته شده است. اين كاهش مساحت در كاربري مزارع بيشتر در مزارع اطراف و بلافصل محدوده شهر مي باشد و اراضي توليد كننده محصولات زراعي كه داراي شرايط مناسب براي كشت مي باشند به اراضي ساخته شده و مسكوني تبديل شده‌اند. توسعه شهر نيز در سال هاي آتي بيشتر در قسمت جنوب غربي شهر صورت خواهد پذيرفت.