نقش واسطه‌اي فراشناخت اخلاقي در رابطه بين شخصيت و رفتارهاي اخلاقي

Mediating Role of Ethical Metacognition in Relationship between Personality and Ethical Behaviors

اخلاق و بروز رفتارهاي اخلاقي، از جنبه هاي مهم سلامت فرد و جامعه است. بنابراين شناخت عوامل موثر بر بروز رفتارهاي اخلاقي مي تواند گامي در جهت افزايش رفتارهاي اخلاقي و كاهش رفتارهاي غير اخلاقي باشد. بر اين اساس پژوهش حاضر با هدف بررسي رابطه علي ابعاد شخصيت با رفتارهاي اخلاقي از طريق واسطه‌گري فراشناخت اخلاقي انجام شد. روش: روش پژوهش حاضر به صورت توصيفي همبستگي است كه به اين منظور، 524 نفر از دانشجويان مقطع كارشناسي دانشگاههاي ياسوج با روش نمونه‌گيري خوشه‌اي چند مرحله‌اي انتخاب شدند. در اين پژوهش براي جمع آوري اطلاعات ازسه پرسشنامه شامل پرسشنامه پنج عامل شخصيت، مقياس فراشناخت اخلاقي و سياهه رفتار اخلاقي، استفاده گرديد. تجزيه و تحليل داده‌ها در اين پژوهش با استفاده از روش مدل‌يابي معادلات ساختاري انجام شد. يافته‌ها: نتايج نشان داد كه، روان‌رنجوري و وظيفه‌گرايي و گشودگي به تجربه پيش‌بيني‌كننده معنادار فراشناخت اخلاقي و برون‌گرايي، توافق‌پذيري، روان‌رنجوري و وظيفه‌گرايي پيش‌بيني‌كننده معنادار رفتار اخلاقي بودند. مسيرهاي غيرمستقيم از سه بعد شخصيت شامل گشودگي به تجربه، روان‌رنجوري و وظيفه‌گرايي به رفتارهاي اخلاقي به واسطه فراشناخت اخلاقي، معنادار بود.نتيجه‌گيري: نتايج اين تحقيق نشان مي‌دهد كه ابعاد شخصيت با تاثير بر فراشناخت اخلاقي مي‌توانند منجر به بروز رفتارهاي اخلاقي شوند

morality and moral behavior are important aspects of individual and community health. Therefore, understanding the factors that influence the conduct of moral behaviors can be a step towards increasing moral behaviors and reducing immoral behaviors. Accordingly, the present study aimed to investigate the causal relationship between personality dimensions and moral behaviors through mediating moral metacognition. Method The present research is a descriptive-correlational study. For this purpose, 524 undergraduate students of Yasuj Universities were selected by multi-stage random sampling method. In this study, three questionnaires including Big Five Personality Inventory, Moral Metacognition Scale and Moral Behavior Inventory were used. The data were analyzed using structural equation modeling. Results The results showed that neuroticism, conscientiousness, and openness to experience were predictors of moral metacognition and extroversion, agreeableness, neuroticism and conscientiousness were predictors of moral behavior. Indirect paths were significant from three dimensions of personality including openness to experience, neuroticism, and conscientiousness to moral behaviors through moral metacognition. Conclusion The results of this study indicate that personality dimensions through ethical metacognition can result to moral behaviors.