رنج و علت‌هاي آن: تحليلي روان‌شناختي از نظريه‌هاي فلسفي بودايي

رنج، مسئله محوري فلسفه‌هاي بودايي است. از سخنان بودا و تحليل‌هاي سنت‌هاي بودايي مي‌توان دريافت كه رنج از دو ساحت متفاوت برخوردار است: يكي رنج روان‌شناختي و ديگري وجودشناختي. بنابراين، رنج محدوده وسيعي از زندگي انسان، از فشارهاي شديد روحي و جسمي گرفته تا تجربه‌هاي محدود و گذرنده زندگي، به آرزو نرسيدن، و نيز گرفتاري در چرخ وجود را در بر مي‌گيرد. مدعاي بودايي اين است كه رهايي از هر دو سطح امكان‌پذير است. اين جستار با نگاه مفصل به نظريه‌هاي فلسفي مكتب‌هاي بودايي، رنج را در ساحت اول بررسي مي‌كند. همه سنت‌هاي بودايي خود را درمانگر مي‌دانند؛ نخست علت را مي‌يابند و سپس روش درمان را پيشنهاد مي‌دهند. اينان مدعي‌اند فنوني كه براي درمان رنج به ‌كار مي‌برند ناداني و تشنگي را در هر دو سطح از ميان مي‌برد. اما تحليل‌هاي روان‌شناختي از نظريه‌هاي فلسفي بودايي نشان مي‌دهد كه كارآمدي آموزه بودايي محدود به سطح اول است.