پديد آورندگان :
فرزامنيا، مسعود سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان اصفهان، بخش تحقيقات فني و مهندسي كشاورزي , ميران زاده، مختار سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان اصفهان، بخش تحقيقات فني و مهندسي كشاورزي , امين آزرم، داود سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان اصفهان، بخش تحقيقات فني و مهندسي كشاورزي
كليدواژه :
آبياري قطره‌اي نواري , فاصله نوار , كارآيي مصرف آب , شوري خاك
چكيده فارسي :
در ارتباط با استفاده از روش آبياري قطره‌اي نواري (Tape) براي زراعت گندم، ابهاماتي از جمله، بهره وري آب، ميزان فاصله مناسب نوارها از هم و چگونگي روند شور شدن خاك وجود دارد كه از نظر اقتصاد كشاورزي و پايداري منابع خاك اهميت دارند. در اين راستا براي تعيين بهترين فاصله نوار در بافت خاك لومي از نظر عملكرد گندم و اجزاي آن، بهرهوري آب و روند تغييرات شوري خاك، آزمايشي به صورت طرح بلو‌ك‌هاي كامل تصادفي با 4 تيمار (فاصله نوار 45 (A)، 60 (B) و 75 (C) سانتيمتر و تيمار شاهد، آبياري كرتي (D)) در سه تكرار در قطعه زمين با بافت خاك لومي، طي سال‌هاي 1396 تا 1398در منطقه‌ي مهيار استان اصفهان اجرا شد. حجم آب آبياري در هر دور آبياري براي تيمارهاي A، B و C يكسان بود و در تيمار D ميزان حجم آب ورودي به كرت و توقف آبياري در هر دور مشابه روش زارع بود. بر اساس نتايج تجزيه واريانس مركب، اثر تيمارها بر عملكرد دانه و عملكرد بيولوژيكي در سطح يك درصد معني‌دار و بر بهرهوري آب و شاخص برداشت معني‌دار نشد. ميانگين بهرهوري آب در تيمارهاي A، B، C و D به ترتيب 72/0، 71/0، 66/0 و 64/0 كيلوگرم بر مترمكعب بود. تيمار D بيشترين عملكرد را داشت و عملكرد بقيه‌ي تيمارها مشابه و در رتبه‌ي بعدي قرار گرفتند. طي دو سال انجام آزمايش مقادير شوري خاك در تيمارهاي تيپ به‌طور محسوسي افزايش يافته بود ولي تيمار آبياري كرتي شوري خاك را افزايش نداده بود. با توجه به اين كه مقادير صفات مورد بررسي در هر سه تيمار تيپ در گروه مشابه قرار گرفتند، لذا فاصله نوار 75 سانتيمتر براي بافت خاك لومي توصيه مي‌شود.
چكيده لاتين :
For wheat crop irrigated with drip tapes, water productivity, optimum tape spacing and soil salinity are issues which are important in terms of agricultural economic and soil sources sustainability. For this purpose, an experiment was conducted on a loamy soil texture to study the effect of drip tape spacing on wheat yield and its components, water productivity and variations in the soil salinity. A randomized complete block design consisting of four treatments; three drip tape spacings (45, 60, and 75 cm; denoted by A, B, and C, respectively), and a basin-irrigated treatment (as the Control; represented by D) was carried out on a loamy soil for two years from 2017 to 2019 in Mahyar area of Isfahan Province. The treatments were replicated three times. The volume of applied water for treatments A, B, and C was identical in each irrigation event, whereas the amount of applied water for treatment D was similar to the farmer method. The result of composite variance analysis revealed that the treatments had a significant effect on grain and biological yield at 99% level of confidence, but they did not have any significant effect on water productivity and harvest index. The average water productivity for treatments A, B, C, and D were 0.72, 0.71, 0.66, and 0.64 kgm-3 respectively. The maximum yield was found for treatment D. During the two years of testing, the soil salinity in the tape treatments was significantly increased, but it did not change in the basin irrigation. Considering that the all three tape irrigation treatments were placed statisticaly in a common group, therefore the 75 cm-tape distance is recommended for loamy soil texture.
