تحليل اقتصادي كاربرد سطوح مختلف سوپرجاذب و تنش رطوبتي در كشت گندم پاييزه

Economical Analysis of Application of Different Levels of Superabsorbent and Moisture Stress in Autumn Wheat Cultivation

علي­رغم مطالعات صورت گرفته پيرامون كارآيي مصرف سوپر­جاذب­ ها در بهبود شرايط فيزيكي خاك و نيز افزايش عملكرد و بهره ­وري مصرف آب، مسائل اقتصادي كمتر مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. بنابراين به منظور بررسي اثر تنش رطوبتي و سوپرجاذب استاكوزورب بر شاخص­ هاي اقتصادي گندم، آزمايشي در سال زراعي 95-1394 به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك­هاي كامل تصادفي در اراضي دانشكده كشاورزي دانشگاه تبريز در سه تكرار انجام شد. تيمارهاي آزمايش شامل سه سطح 100، 70 و 50 درصد نياز آبي گياه (به ­ترتيب FC، 0.7FC و 0.5FC) و مصرف سوپرجاذب استاكوزورب در سه سطح صفر، 50 و 100 كيلوگرم در هكتار (به ترتيب S0، S1 و S2) بود.نتايج حاصل از بررسي ­شاخص­هاي اقتصادي نشان داد كه بيشترين درآمد خالص فروش گندم به تيمارهاي S0,FC و S1,0.7FC اختصاص داشت. بيشترين نسبت درآمد ناخالص به هزينه توليد مربوط به تيمار S0,0.7FC بود كه اختلاف معني­داري با تيمار شاهد (S0,FC) در سطح احتمال 5 درصد داشت. بيشترين و كمترين ميزان درآمد خالص به ميزان آب آبياري به ترتيب متعلق به تيمارهاي S1,0.7FCو S2,0.5FC بود كه به ميزان 2/44 و 7/11 درصد نسبت به تيمار شاهد (S0,FC) به ترتيب افزايش و كاهش داشتند. بنابراين در بهترين حالت (تيمار S1,0.7FC)، اثرات متقابل تنش و سوپرجاذب، درآمد ناخالص و درآمد خالص را نسبت به تيمار شاهد به ترتيب به ميزان 2/12 و 1/1 درصد افزايش داد. در بين اثرات متقابل نيز تنها در شرايط تيمار S1,0.7FC به سبب افزايش عملكرد، افزايش سطح زير كشت ناشي از كاهش مصرف آب و توجيه اقتصادي، مصرف سوپرجاذب توصيه مي­شود.

Despite studies on the performance of superabsorbents in improving soil physical conditions, as well as increasing the yield and productivity of water consumption, economic issues have received less attention from researchers. Therefore in this study to investigate the effects of water stress and superabsorbent polymers on yield and yield components of wheat in 2015-2016 growing years, a factorial experiment was carried out in a randomized complete block design with three replications. Treatments consisted of combination of three levels of irrigation to supply 100, 70 and 50% crop water requirement (FC, 0.7FC, 0.5FC respectively) and three levels of superabsorbent (Stockosorb) with the amount of 0, 50 and 100 kg.ha-1 (S0, S1, S2 respectively). The results of economic indicators showed that the highest net income was allocated to S0,FC and S1,0.7FC treatments. The highest gross income to production cost ratio was allocated to the S0,0.7FC treatment, which had a significant difference with the control treatment (S0,FC) at the 5% level. The maximum (+44.2%) and minimum (-11.7%) of net income to irrigation water amount ratios were belong to S1,0.7FC and S2,0.5FC treatments, as compared to control treatment (S0,FC), respectively. Therefore, in the best (S1,0.7FC treatment) condition, compared with control treatment, superabsorbent and water stress interaction effects increased gross income and net income equal to 12.2 and 1.1%, respectively. The investigating interaction effects of treatments showed that the superabsorbent application is recommended only in S1,0.7FC treatment condition due to increasing yield and cultivation area (leading of reducing water consumption) and economic justification.