ارائه الگويي مبتني بر تئوري اقتضايي؛ تحليلي نوين از عوامل موثر بر تعيين بها و كنترل مالي محصولات

Provide a model based on contingency theory; New analytical from factors affecting on the determination cost and financial control of products

هدف از اين پژوهش، ارائه الگوي تعيين بها و كنترل مالي محصولات با رويكردي اقتضايي است. بدين منظور 7 ابزار حسابداري مديريت برمبناي طبقه­بندي آيفك (IFAC) به عنوان ابزارهاي تعيين بها و كنترل مالي در نظر گرفته شده و 12 عامل اقتضايي موثر بر اين ابزارها مورد تحليل قرار گرفت. تجزيه و تحليل داده­هاي 117 شركت پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از مدل معادلات ساختاري در نرم افزار PLS انجام شد و درنهايت الگوي مناسب و ماتريس اهميت- عملكرد متناظر آن استخراج شد. نتايج اين پژوهش بيانگراين موضوع است كه 4 عامل ساختار سازماني، عوامل فرهنگي، اندازه شركت و تكنولوژي از اهميت و عملكرد مناسبي در بين شركت­ها برخوردار هستند و 5 عامل محيط اقتصادي، بخش حرفه­اي، منابع انساني، استراتژي سازماني و محيط خارجي با وجود اهميت بالا، عملكرد نامناسبي مشاهده شده و بايد تقويت شوند و 3 عامل محيط رقابتي، منابع مالي و حاكميت شركتي به دليل وجود بازار انحصاري در ايران اهميت و عملكرد نامناسبي دربين شركت­ها دارند.

The purpose of this research is to provide a model for price determination and financial control of products with contingency approach. To this end, 7 management tools based on the IFAC classification have been considered for cost estimation and financial control tools, and 12 effective contingencies have been analyzed for these tools. The data analysis of 117 companies accepted in Tehran Stock Exchange was carried out using the structural equation model in PLS software, and finally a suitable model and matrix of significance-related function were extracted. The results of this research indicate that the four factors of organizational structure, cultural factors, company size and technology are enjoyed important and appropriate among companies, and the five factors of the economic environment, the professional sector, human resources, organizational strategy and the external environment, despite the high importance, observed inadequate performance and should be strengthened, and the three factors of the competitive environment, financial resources and corporate governance due to the existence of a monopoly market in Iran have an important and inappropriate performance among companies.