اثر روش آبشويي و نحوه كاربرد آب و زهاب بر شوري‌زدايي و سديم‌زدايي خاك‌هاي سنگين

Effect of Leaching Method and Water and Drainage Water Application Order on Desalinization and Desodification of Heavy Soils

كاربرد زهاب با مديريت مناسب براي اصلاح خاك هاي شور، يكي از روش هاي قابل پيشنهاد در استفاده مجدد از آن است. اين پژوهش با هدف بررسي اثر نحوه به كارگيري آب و زهاب (اختلاط قبل از اعمال و يا به كارگيري به صورت نوبتي) و همچنين بررسي اثر روش آبشويي (متناوب و يا پيوسته) بر شوري زدايي و سديم زدايي خاك هاي با بافت سنگين جنوب استان خوزستان انجام شد. آزمايش هاي آبشويي با اعمال 120 سانتي متر آب در كرت هايي به ابعاد 1/5× 1/5 متر انجام شد. پنج تيمار آبشويي مورد بررسي شامل تيمارهاي D1F1 و D2F2 است كه در آن ها به ترتيب يك و دو نوبت زهاب كشت و صنعت نيشكر سلمان فارسي با شوري 0/9 دسي زيمنس بر متر و سپس به همان شيوه، آب كارون با شوري 61/2 دسي زيمنس بر متر به زمين اعمال شد. همچنين، تيمارهاي M1، M2 و M4 كه در آن ها مخلوط آب و زهاب با شوري 0/6 دسي زيمنس بر متر، به ترتيب به روش هاي آبشويي پيوسته، آبشويي متناوب با دو انقطاع و آبشويي متناوب با چهار انقطاع به زمين اعمال شد. نتايج نشان داد كه استفاده نوبتي و يا ترتيبي آب هايي با كيفيت متفاوت، بر آبشويي املاح اثر بيشتري دارد، تا اختلاط آن ها قبل از اعمال در آبشويي؛ املاح باقي مانده در خاك در لايه 30-0 سانتي متر در تيمار M4، به ميزان 43 درصد بيشتر از تيمار D2F2 بوده است. املاح باقي مانده در خاك در تيمارهاي M1 و M2 در همين لايه به ترتيب 17 و 24 درصد و نسبت جذب سديم در اين تيمارها به ترتيب 57/5 و 24/7 درصد بيش از تيمار M4 بود كه نمايانگر اثر مثبت افزايش تعداد انقطاع در روند شوري زدايي و سديم زدايي است.

Application of drainage water with appropriate management for saline soil reclamation is one of the suggested methods for reuse of drainage water. This research was carried out with the aim of investigating the effect of water and drainage water applying method (mixing before applying or applying in turn) and also the effect of leaching method (intermittent or continuous) on desalinization and desodification of Heavy textured soils of southern Khuzestan province. Leaching experiments were carried out applying 120 cm of water in 1.5 m × 1.5 m plots. Five leaching treatments were D1F1 and D2F2, which respectively consisted of 1-2 times applying of “Salman Farsi sugar cane agro-industry “drainage water with a salinity of 9.0 dS/m, and then, in the same manner, Karoun river water with a salinity of 2.61 dS/m was applied to the plots. Also, M1, M2, and M4 treatments, in which respectively a mixture of water and drainage water with a salinity of 6.0 dS/m, were applied to the plots by continuous leaching and intermittent leaching with two breaks and intermittent leaching with four breaks. The remaining salts in the soil in M1 and M2 treatments in 0-30 cm soil top layer were 17% and 24%, respectively, and the sodium absorption ratio in these treatments was 57.5% and 24.7% higher than the M4 treatment, which indicates a positive effect of increasing the number of discontinuities in the desalinization and desodification processes.